12. Mamy optymalny model ARMAX o postaci: j>n =a-ynA +b-un_3 +c-v„_5 +d-znA‘, yn -yn +zn, gdzie u wyraża decyzje, a v
i z są proc. losowy mi (E{z}-0). Jakie wartości przyjąć dla zmiennych y , u, v i z (dopisz indeksy), aby obliczyć prognozę o minimalnej dyspersji i wskaż źródło danych (zakreśl kod: jPO-pomiar; P/f-prognoza; PL- wart.planowana arbitralnie).
1 PO Ph
a) $>n+i = a-yn +b-un + c ■ v„ +d-zn
— — — —
odchyl.stand. błędu prognozy wynosi: = crz; <rt = az + d2- cre = ert i\+d2+a2-, - = <rz J\+d + a; - ae = <7,(1 + d + a);
może być obliczone tylko metodą symulacji Monte Carlo (podkreśl właściwe)
b) _p„ł6 =a-y‘_ +*•«;_ +c-v‘_ i
d) współczynniki {a, b, c, d) ustala się: arbitralnie; metodą regresji liniowej; metodą minimalizacji błędu prognozy
e) dla symulacji konieczne jest oddzielne generowanie losowych wartości zmiennych z, u, v , y (zakreśl właściwe symbole)
13. Podaj metody wyznaczania rozkładu prawdopodobieństwa błędu prognozy: przy małej liczbie danych (N<100) i dużej liczbie danych. Z jakich elementów składa się błąd prognoz ekstrapolacyjnych i opartych na modelach ARMAX i ARIMAX
14. Ocena ryzyka prognoz wymaga wyznaczenia odchylenia standardowego /rozkładu prawdopodobieństwa (wybierz) błędu prognozy/wielkości prognozowanej (wybierz). Może to być wykonane tylko metodą symulacji Monte Carlo gdy:
a) model prognostyczny jest liniowy, ale złożony; b) model jest liniowy, ale zmienne modelu muszą spełniać ograniczenia nieliniowe; c) model jest nieliniowy; d) jak w ( c) i wymagana jest wysoka dokładość ocen ryzyka; e) prognozowany jest proces dyskretny z losowymi zdarzeniami, f) jak w (e) i model uwzględnia ograniczenia zmiennych
15. Naszkicuj prognozy o minimalnym błędzie średniokwadratowym szeregów (do końca ramki) i ich odchyl.standardowe. Podaj nazwę zastosowanej metody predykcji:
300 350 400
Błądzenie przypadkowe (Random walk)
^ L-1----i_4*._i_
250 300 350 400
Szereg okresowy zak3ócony ni es korelowanym szur
Przychody przedsiębiorstwa z ostatnich 3 lat
Trend I i ni o^wy zakłócony proc. AR1
16. Zakreśl kody predyktorów (ARX-ARMAX; ARIX-AR1MAX; H-adaptacyjny Holta; T-trend
ARX |
ARIX |
H |
T |
ZOP |
ZOH |
ARX |
ARIX |
H |
T |
ZOP |
ZOH |
ARX |
ARK |
H |
T |
ZOP |
ZOH |
ARX |
ARK |
H |
T |
ZOP |
ZOH |
ARX |
ARK |
H |
T |
ZOP |
ZOH |
ARX |
ARK |
H |
T |
ZOP |
ZOH |
a) może być zastosowany do prognozowania dowolnych szeregów;
b) jego wyznaczenie nie wymaga dużej liczby danych (mniej niż 30);
c) stosuje się tylko dla szeregów stacjonarnych;
d) stosuje się dla szeregów niestacjonarnych;
e) szybko dostosowuje się do zmian właściwości statystycznych szeregu;
f) Jest łatwy do zastosowania i często uzasadniony (np.dla notow.giełdowych)
17. Minimalno-kwadratowy model prognostyczny popytu na pewien towar daje prognozę punktową o wartości 3260 sztuk. Błąd prognozy ma rozkład normalny o odch.standardowym 70 sztuk. Dostawca wystawia do sprzedaży 3330 sztuk.
a) Ryzyko wystąpienia braku towaru wynosi:
a) 5%; b) 2.5% ; c) około 30%; d) około 15%; e) mniej niż 1%
b) Oczekiwana liczba sprzedanych sztuk towaru wynosi:
a) około 3260; b) 3260; c) około 3330; c) nieco mniej niż 3260; d) .nieco mniej niż 3330
18. Wyjaśnij istotę prognozowania szeregów z sezonowością: metodą Wintersa, Holta-Wintersa i metodą analizy harmonicznej
19. Jakie warunki formalne musi spełniać szereg czasowy, aby jego prognozą optymalną (w sensie błędu średniokwadratowego) z wyprzedzeniem p-krokowym było podtrzymanie ostatniej zarejestrowanej wartości (ang. Zero Order Hołd). Czy błąd średniokwadratowy takiej prognozy zależy od wyprzedzenia p ?
20. Jaką metodą formalną można miarodajnie prognozować szereg czasowy przy bardzo małej liczbie danych historycznych N (np. N<10).