plastnews
5

W praktyce przemysłowej często ma się do czynienia ze zjawiskami, które nie doczekały się wielkich opracowań i najczęściej pomijane sq w różnego rodzaju poradnikach do termoformowania, a które w bardzo dokuczliwy sposób dają o sobie znać osobom na co dzień pracującym w tej technologii. Błędy, jakie się przy tym popełnia często wynikają z braku podstaw teoretycznych, ale częściej z pośpiechu albo nawet niedbalstwa. Takimi zjawiskami związanymi z wytwarzaniem wyrobów z tworzyw termoplastycznych w technologii termoformowania jest: elektryzowanie się tworzyw, absorpcja wilgoci oraz nalepianie się, w określonych warunkach, tworzyw na narzędzia w miejscu ich wzajemnego styku.

TERMOFORMOWANIE - WŁASNOŚCI TWORZYW

To, co bywa lekceważone, a jest dokuczliwe

B Elektryzowanie się tworzyw termoplastycznych Zjawisko silnego elektryzowania się tworzyw znane jest od dawna. Także tworzywa termoplastyczne mają tendencję do elektryzowania się, czyli wytwarzania i magazynowania ładunków elektrycznych. Zjawisko to można wyeliminować wypełniając polimer dodatkami przewodzącymi prąd elektryczny, jak np. sadza lub opiłki metali Na przestrzeni wielu lat opracowano także wiele dodatków będących środkami antystatycznymi. Wyroby z tworzyw termoplastycznych nie elektryzują się także, jeśli posiadają naniesioną powłokę z metalu. Ze zjawiskiem elektryzowania się tworzyw w technologii termoformowania mamy do czynienia tak w odniesieniu do półwyrobów, czyli płyt i folii, jak i gotowych wyrobów. Polie i płyty przeznaczone do termoformowania ładują się elektrostatycznie podczas:

(B rozwijania ze szpuli,

BB zdejmowania ze stosu po?

przez ściąganie,

B zdzierania folii ochronnej

z arkuszy,

9 nagrzewania,

D chłodzenia.

Naładowanie elektrostatyczne półwyrobów, mimo że niedostrzegalne powoduje bardzo niekorzystne konsekwencje dla procesu formowania. Naelektryzowane płyty/ folie przyciągają wszelkiego rodzaju drobinki kurzu, wiórki tworzyw i opiłki metali Takie zanieczyszczenia na powierzchni formowanych płyt/folii lub wzorników formujących odciskają się, powodując powstawanie wad powierzchniowych wyrobów, a w konsekwencji braki, szczególnie przy produkcji kształtek wysokiej jakości Kontrola energii elektrostatycznej jest niezbędna nie tylko dla poprawy jakości produktów, lecz także ze względu na możliwość spowodowania pożaru w środowisku łatwopalnym przez przeskok iskry wywołany wyładowaniem ładunku elektrostatycznego.

Niebezpieczeństwo pożaru oraz braki w produkcji można wyeliminować, a przynajmniej ograniczyć poprzez przestrzeganie kilku zasad obowiązujących w fazie poprzedzającej formowanie:

a) wszystkie prace wykończeniowe przy kształtkach, szczególnie te wymagające operacji piłowania, frezowania itp. należy prowadzić w oddzielnych pomieszczeniach,

b)    stanowiska termoformowania powinny być wyposażone w instalacje jonizacji powietrza,

c)    przed operacją formowania przygotowane arkusze płyt i wzorniki powinny być przedmuchane zjonizowanym powietrzem pod ciśnieniem.

d)    jeśli formowaniu podlega folia odwijana z rolki można jej powierzchnię zmiatać szczotkami wykonanymi z przewochą-

* cego włosia i uziemionymi

Elektryzowanie się tworzywa następuję także w fazie formowania. Jeżeli więc używa się płyt/fo-lii bez dodatków antystatycznych należy się spodziewać, że kształtki będą posiadały ładunek elektrostatyczny i przez to będą do