Do kolby miarowej o pojemności 500 cm' odmierzamy cylindrem miarowym 9,1 cm ’ stężonego HCI, następnie zawartość kolby uzupełniamy wodą destylowaną do kreski. Zawartość kolby szczelnie zamkniętej należy wymieszać przez kilka krotne obracanie dnem do góry.
Odczynniki:
kwas solny - o stężeniu około 0,1 mol/dnr Na,CO, czda - wyprażony w temperaturze 270-300"C oranż metylowy
Do mianowania roztworu ku'asu solnego użyu'a się najczęściej bezwodnego wę glanu sodu (substancja wzorcowa). Odważa się około 0,1 g Na2CO, (z dokładno ścią odczytu do czwartego miejsca po przecinku), przenosi się naważkę do kolby stożkowej i rozpuszcza w około 20 cm wody destylowanej, dodaje się 1-2 krople oranżu metylowego i miareczkuje przygotowanym roztworem HCI (z biurety) do zmiany zabarwienia z barwy żółtej na pomarańczową (przejściowa barwa między żółtą i czerwoną). Miareczkowanie należy wykonać co najmniej 2 razy.
Podczas miareczkowania przebiega reakcja:
Na,CO, + 2HCI -» 2 NaCl + C02 + H,0
Z równania reakcji wynika, że 1 mol Na,CO, reaguje z 2 molami HCI, czyli 1 mol
HCI odpowiada — mola Na,CO,. Obliczenie stężenia molowego HCI
53 g Na2C03 r
wNa2C03
cHCr VHC1
\ CO ^
ClfYry
W7Na2C03 *' 1000 g. mol / dm3 • cm ’ _ mol 53-V|IC| gem3 dm3
gdzie:
«'Na2C()3 - n a ważka Na2CO, [g]
’’l lCI _ objętość kwasu solnego [cm ]
A/Na->c:03 _ masa molowa Na2CO:! (106 [g /mol]).
^ ' ----- ł
(Odczynniki:
NaOH - mianowany roztwór o stężeniu 0,1 mol/dm oranż metylowy
Iłiuretę należy napełnić mianowanym roztworem zasady. Z otrzymanego do analizy roztworu pobrać pipetą 10 cm tego roztworu i przenieść do kolby stożkowej. Następnie rozcieńczyć odmierzoną próbkę wodą destylowaną do około 30 cm i dodać 2-3 krople wskaźnika - oranżu metylowego. Próbkę miareczkuje się roztworem mianowanym zasady sodowej do zmiany zabarwienia wskaźnika z czerwonej na pomarańczową. Po zakończeniu miareczkowania odczytać ilość zasady sodowej zużytej na miareczkowanie. Oznaczanie powtórzyć 2-3 razy. Do obliczeń przyjąć średnią arytmetyczną z wyników oznaczeń, jeżeli różnice w odczycie nie przekraczają 0,2 cm .
Obliczenie wyników:
HCI + NaOH-► H,0 + NaCl
kwas z zasadą reagują w stosunkach równomolowych (1: 1). Korzystając z wcze-
■nicj podanych wzorów obliczamy:
. i-i
^ŁI-[mol] => hci - nHCI • MHCI tg] M\\C\
"HCI - "NaOH’ "HCI =
_lo . _
Mnęi-CNaQH-vNaOII [ ] HU 100()
157