1.5. Podstawom wyroby hutnicza
• tłoczenie.
# przeciąganie i ciągnieńie.
Walcowanie jest to proces technologiczny, w którym stal jest zgniatana przez paty walców, obracających się w przeciwnych kierunkach. Proces walcowania składa się z dwóch etapów. Pierwszy etap to produkcja z wlewków półwyrobów (kęsisk, kęsów, blachówek, tulej) na zgniataczu. Drugi etap to zgniatanie podzielonych na kawałki półwyrobów na walcarce. Otrzyrmye się w ten sposób wyroby gotowe. Przed zgniataniem i walcowaniem stal jest nagrzana do odpowiednich temperatur. Po walcowaniu w wyrobach hutniczych występiyą naprężenia walcownicze, które nazywa się własnymi.
Wyroby walcowane dzieli się na pięć grup: pręty, kształtowniki, blachy, rury, taimy walcowane na zimno i gorąco. Pręty (rys.l.6a) są to wyroby
0 znacznej długości i pełnym przekroju poprzecznym w kształcie prostej figury geometrycznej (np. koła, prostokąta).
Kształtowniki (rys.l.Bb) mają przekrój poprzeczny złożony z dwu lub więcej prostych figur geometrycznych. Powszechnie stosowane są: kątowniki równoramienne, nierównoramienne, teowniki, ceowniki, dwu-teowniki, zetowniki, rury, szyny różnego rodzaju. Kształtowniki opisuje się odpowiednimi znakami, np. dwuteownik o wysokości 200 mm —
Rys.1.6. Przekroję poprzeczna •) prętów, b) kształtowników
Blachy są wyrobami walcowanymi o przekroju w kształcie prostego prostokąta o bardzo dużej szerokości w stosunku do grubości.
Pręty o przekroju okrągłym są stosowane w budownictwie stalowym do wyrobu nitów, śrub i ściągów.
Płaskowniki mają szerokość 20 ♦ 150 mm, a grubość 6 + 40 ram, ich długość jest znormalizowana i wynosi 6 + 9 m. Płaskowniki oznacza się prostokątem i podaje wymiary szerokości i grubości, np. 100 x 10. Blachy walcowane dzieli się na gładkie i żeberkowe. Wymiary arkuszy blach są różne, np. (podawane w „Programie wyrobów") 1000 x 2000 mm, 1600 x 3000 mm; z tych blach wykonuje się, przez tłoczenie, blachy kolebkowe i nieckowe.
Taśmy walcowane na zimno lub gorąco mają grubość 0,05 + 4,0 mm a szerokość do 300 mm. Taśmy ze stali nisko węglowej przeznaczone są między innymi do wyrobu kształtowników cienkościennych.
Podstawę doboru wyrobów stalowych przy projektowaniu stanowi .Program produkcji polskich hut żelaza i stali” i „Program produkcji rur stalowych" wydawane przez Centralę Zbytu Stali „Centrostal" co dwa lata.
Cechy geometryczne i masy własne wyrobów walcowanych zestawiono
w tablicach (91. Przykładowe oznaczenia najat#CMj Matowanych pna-krajów wyrobów wakowanych podano w tablicy 1.2
Tdflall
V