PrepOrg cz I9

Rozdział V

ZASADY DOBORU APARATURY DO PROWADZENIA REAKCJI ORGANICZNYCH 1 SPOSÓB PERIODYCZNY

Prawidłowe przeprowadzenie reakcji organicznych wymaga nie tylko użycia odpowiednich proporcji reagentów, katalizatorów, rozpuszczalników itp., lecz także właściwego doboru aparatury reakcyjnej i sposobu wykonywania reakcji. Uwagi na ten temat zawarte są na ogół w przepisach preparatyw-nych. W niektórych jednak przypadkach, gdy dysponuje się jedynie fragmentarycznymi danymi dotyczącymi wykonywanej reakcji, powodzenie w jej przeprowadzeniu uzależnione jest od trafności wyboru sposobu postępowania o-raz zastosowania odpowiedniej aparatury. Poniżej zamieszczone krótkie uwa-gi mogą byó w tym względzie pomocne, byó może także pomogą w zrozumieniu przepisów preparatywnych znajdujących się w drugiej części niniejszego skryptu.

Większość reakcji prowadzonych w ramach ćwiczeń laboratoryjnych z chemii organicznej można zaliczyć do procesów periodycznych, prowadzonych pod ciśnieniem atmosferycznym w aparaturze szklanej. W sporadycznych przypadkach są to procesy półciągłe; krótki czas ćwiczeń nie pozwala na ogół na prowadzenie procesów ciągłych. Przy doborze aparatury do reakcji prowadzonej w sposób periodyczny pod ciśnieniem atmosferycznym należy uwzględnić następujące podstawowe czynniki:

-    wielkość i kształt reaktora (naczynia reakcyjnego),

-    rodzaj oprzyrządowania reaktora,

-    miejsce i sposób zmontowania aparatury.

Czynniki te zdeterminowane są skalą wykonywanego preparatu, cechami samej reakcji, dostępnością wyposażenia laboratoryjnego oraz szeregiem względów praktycznych.

Uwaga: W niniejszym opracowaniu pominięto dobór materiału konstrukcyjnego, z którego wykonany jest reaktor. Jest to spowodowane faktem, iż olbrzymia większość reakcji przeprowadzanych w laboratorium chemii organicznej może zachodzić w szkle laboratoryjnym, które jest odporne na działanie większości reagentów chemicznych i wytrzymuje stosunkowo wysokie temperatury. Dobór tworzywa konstrukcyjnego na reaktor chemiczny jest natomiast bardzo ważnym zagadnieniem technicznym, ponieważ ze względu na stosunkowa niewielką wytrzymałość mechaniczną, szkło nie zawsze może znaleźć zastosowanie w przemyśle.