I> M<Quail. Trofut tomtmikmnmu m/mwego, Winawi 2007 ISBN M?X-X3-01-I5I53-M, C byWN PWN 2007
122 Rozdział 4. Teoria mediów a teoria społeczna
Omówione teoretyczne wizje relacji między mediami a społeczeństwem różnią się pod kilkoma względami, akcentują inne przyczyny i typy zmian i wskazują różne ścieżki rozwoju w przyszłości. Nie da się ich wszystkich pogodzić, ponieważ reprezentują alternatywne opcje filozoficzne i preferencje metodologiczne. Możemy je jednak częściowo uporządkować, wykorzystując główne wymiary orientacji, z których każda stwarza możliwość wyboru perspektywy lub metody. Po pierwsze, istnieje pewien kontrast między podejściem krytycznym i mniej lub bardziej pozytywną oceną zmian, o których mowa. Badanie naukowe dąży do osiągnięcia pewnego poziomu obiektywności i neutralności, nie może to jednak zapobiec powzięciu pozytywnej lub negatywnej opinii na temat tendencji, na które wskazuje teoria. Element krytyki jest immanentnie obecny w marksizmie, teorii polityczno-ekonomicznej i teorii społeczeństwa masowego. Funkcjonalizm z kolei w kwestii oddziaływania mediów skłania się ku stanowisku pozytywnemu. Teoria społeczeństwa informacyjnego jest otwarta zarówno na poglądy krytyczne, jak i pozytywne, konstruktywizm społeczny i determinizm technologiczny są neutralne.
Po drugie, istnieje różnica między poglądami bardziej mediocentrycznymi i socjocentrycznymi. Możemy uważać, że media są niezależne od społeczeństwa i służą mu wyłącznie jako lustro, możemy jednak również uznawać media za poruszycieli i rzeźbiarzy społeczeństwa. Główne teorie medio-centryczne odnoszą się do teorii komunikacyjnej i społeczeństwa informacyjnego. Należy oczywiście wziąć pod uwagę i inne zmienne, zwłaszcza związane z podejściem badawczym i metodą badania. Metody humanistyczne, jakościowe i spekulatyw-ne mogą zastąpić tradycyjne, obiektywne metody badań „naukowych" (zob. Rosengren 1983). Przedstawiony tu obraz jest naprawdę niekompletny bez teorii związanych z kulturą, które omówię w rozdziale 5, daje jednak pewien pogląd na ogólną strukturę refleksji na temat mediów masowych i społeczeństwa.
Picasa 3
Teoria komunikowan...