I> M<Qu:iil. 1 łww krmwmko*at>M matourgo. WinMwi 2tt'~ ISBN M7S-K5-01-ISIS3-M, Oby WN PWN 2007
zakłada czynne zaangażowanie jednostki w proces edukacji i jej zdolność do autorefleksji. Uczenie się nie jest jednoznaczne z naśladowaniem i mimikrą. Środki masowego przekazu rzadko kiedy są jedynym źródłem wiedzy o kompetencji społecznej, więc ich oddziaływanie zależy od innych: rodziców, przyjaciół, nauczycieli itd. Edukacja społeczna podlega silnym wpływom zbiorowości, ale mimo to media mogą bezpośrednio wpływać na ludzi i ich oddziaływanie nie musi być zapośredniczone przez kontakty osobiste czy sieć relacji społecznych (zob. Bandura 2002: 140).
Przekonanie, że media odgrywają rolę we wczesnej socjalizacji i w socjalizacji w późniejszym wieku, jest powszechne, chociaż trudne do udowodnienia. Dzieje się tak po części dlatego, że jest to proces rozciągnięty w czasie, a po części dlatego że wszelkie oddziaływania mediów ulegają modyfikacjom pod wpływem innych czynników społecznych i różnych zmiennych socjalizacji w rodzinie (zob. Hedinsson 1981). Nieliczne długofalowe badania rozwoju niekiedy dostarczały bezpośrednich dowodów na udział mediów w procesie socjalizacji (zob. Rosengren, Windahl 1989). Niemniej pewne podstawowe założenia co do ewentualnej socjalizacji przez środki masowego przekazu są często czynione a priori i stają się elementem polityki kontroli mediów, decyzji podejmowanych przez same media oraz norm i oczekiwań rodziców odnośnie do kontaktu ich dzieci z mediami. Teza o udziale mediów w procesie socjalizacji ma w istocie dwa aspekty. Z jednej strony media mogą umacniać i wspierać inne uczestniczące w socjalizacji instytucje, z drugiej zaś-są postrzegane jako potencjalne zagrożenie dla wartości, jakie rodzice, wychowawcy i inne osoby sprawujące kontrolę społeczną wdrażają dzieciom.
Logika tezy o socjalizującej roli mediów opiera się na założeniu, że media mogą uczyć norm i wartości przez symboliczne nagrody i kary za różne prezentowane zachowania. Zgodnie z alternatywnym stanowiskiem media uczą, jak zachowywać się w określonych sytuacjach i jakie oczekiwania odpowiadają danym rolom i statusom społecznym. Media oferują zatem modele życia i wzory zachowań, zanim napotkamy analogiczne sytuacje w prawdziwym życiu.
Wczesne badania nad korzystaniem z mediów przez dzieci (zob. Wolfe, Fiske 1949; Iłimmelweit. Vince, Oppenheim 1958; Noble 1975; Brown 1976) potwierdzają, że dzieci potrafią wyciągać wnioski i odnosić je tlo własnego doświadczenia. Również analiza treści pokazuje, że systematyczna prezentacja obrazów z życia społecznego może w dużej mierze kształtować oczekiwania i aspiracje dzieci. Stąd teoria socjalizacji kładzie nacisk na konformizm mediów: media nie są ani „prospołeczne”, ani „antyspołeczne”, lecz faworyzują najbardziej dominujące i obowiązujące wartości. Jakkolwiek by to ująć, ogólny udział mediów w procesie socjalizacji jest oczywisty, chociaż istnieją na to tylko pośrednie dowody.
m
Zapisano zrz
kliknij, aby wy