822
Jerzy Stachura PATOLOGIA CHORÓB PRZEWODU POKARMOWEGO
MMMta Ml friyap*' *••*•*•■
Ryc. 18.20 a, b, c. Patogeneza choroby Leśniowskie* go-Crohna
b)
cjalna rola przypada antygenom MHC klasy II i genowi 7WF na chromosomie 6. Haplo-typ a2bl-c2d4el TNF ma szczególnie silny związek z chorobą Leśniewskiego—Crohna i koresponduje z wcześniej znaną konstelacją HLA-DR1/DQ5. We krwi 49-86% chorych stwierdza się obecność cytoplazmatycznych przeciwciał
przeciwneutrofilowych (ANCA). Lewostronne zajęcie jelita grubego charakteryzuje pacjentów z przeciwciałami P-ANCA. Chorzy (zarówno z chorobą Lesniowskiego—Crohna jak i z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego) wykazują też nieraz zaburzenia spoza układu a) pokarmowego, takie jak:
♦ infekcje skórne, pyoderma gangraenosum, erythema nodosum, erythema multiforme;
♦ coniunctiuiłis, uoeitis, iritis, cheihtis, afty;
♦ arthritis, spondylitis ankylopoetica, sacra-iUtis;
♦ choroby dróg oddechowych;
♦ pericarditis, uasculitis, aneurysmata, anae-mia, zakrzepica żylna:
| cholangiłis sclerosans, pericholangitis, he-patitis, cirrhosis hepatis, cholangiocarcino-ma, cholelithiasis',
♦ pancreatitis;
♦ nephrolithiasis, amyloidosis.
Morfologia. Zmiany mogq dotyczyć każdego odcinka przewodu pokarmowego, ale najczęściej stwierdzane sq w jelicie biodrowym, w dystoinych 15-25 cm tego odcinka (stqd jedna z używanych nazw - ileitis terminalis). U 15-30% chorych choroba ograniczona jest do jelita grubego Ghpi ukte-rystyczna jest odcinkowość zmian, z segmentami zajętymi i wolnymi od zmian. W jelicie grubym choroba może zajmować niemal całe jelito, tworzyć zwężenia lub zajmować tylko prostnicę. Postać rozlana jest trudna do odróżnienia od wrzodzie-jqcego zapalenia jelita grubego. Na zewnątrz jelito w zajętym odcinku jest zaczerwienione, nierówne, na otrzewnej może być wysięk zapalny. Całe zajęte jelito jest zgrubiałe, nierówne, zajęta jest (przez włóknienie i zapalenie) cała grubość ściany dając tkankę bardzo twardą, porównywaną do sztywnej rynny. Mogą występować zwężenia i przetoki. W przypadku przetok może być utworzony konglomerat pętli jelitowych z ropniami między pętlami, sprawiający wrażenie guza. Dawniej chirurg wielokrotnie operował jelito z chorobą Leśniowskiego-Crohna, podejrzewając nowotwór.