PTDC0080 (2)

167 /

167 /

Sumienie kłamie jak najęte.

Tak, mordowałem: nurzałem się w krwi!

Wszystko to woła i wszystko się tłoczy, i wszystkie zbrodnie krzyczą:

"winny! winny!"

Rozpaoz nawiedza mnie -nilct mnie nie kooha!

Żaden pies ni człowiek.

Jeżeli umrę - nikt nie będzie płakał. Czemu ma płakać?

Skoro sam dla siebie nie mam litości?

Zdawało mi się -

że wszyscy umarli

weszli do mego namiotu

i poprzysięgli mi na jutro

zemstę.

(akt V, so. 3> przekł. J. S. Sity)

Ja? Sam od siebie?!

Czemu?

5? ,^bf^de    się...

Mścić się? sam na sobie?

Za co?⁶* ~ ^{Ja kochajD} siebie J Nie. Niel

Niestety - nienawidzę siebie za wszystkie zbrodnie ifwtf 'f^k, jestem łotrem. ^{J    popeiniłe}“-

Nie. Cóż znowu?! Kłamie!

Giupcze,    ^

² ^Pkszym szacunkiem.

Nie schlebiaj, głupcze, uoż, moje sumienie «a tysiąc języków w gębie.

A każdy język odrębną opowieść -lecz w każdej, _w każdej z nich jestem mordercą i łotrem.

KłamstwoI

Monolog ten wypowiada zupełnie inny człowiek niż ten, jakim był Ryszard dotychczas, tak jakby senne koszmary przerwały tamy odporności psychicznej władcy zmuszanego do ustawicznych wysiłków, najpierw dla zdobycia władzy, a potem jej utrzymania i umocnienia. Monolog odsłania wnętrze kogoś, kto nagle zdał sobie sprawę z natury swoich czynów, a może raczej kogoś, komu nie udaje się już dłużej tłumić oceny moralnej pragmatycznymi wymogami władzy. Jest w nim także przejmujące odczucie samotności,