304 Rozdział 9
W przypadkach wyjazdów turystycznych na obszary niezamieszkałe, jak w wysokie góry, na obszary podbiegunowe, lodowce, na pustynię, stepy, do tropikalnych lasów, czy na rejsy morskie, znacznie zwiększa się ryzyko zaginięcia lub nieszczęśliwego wypadku turysty. W takich sytuacjach występuje możliwość zawarcia umowy ubezpieczenia kosztów akcji poszukiwawczej i ratowniczej. Obejmuje ona koszty zorganizowania i przeprowadzenia takiej akcji, w tym w szczególności wykorzystania śmigłowca sanitarnego, statku lub łodzi ratowniczej, czy choćby skutera śnieżnego. Brak tego rodzaju ubezpieczenia powoduje konieczność zapłaty przez turystę lub jego rodzinę bardzo wysokich kosztów podjętych działań ratowniczych.
Wśród ubezpieczeń turystycznych osobne miejsce zajmują ubezpieczenia osobowe należące do grupy ubezpieczeń NNYV, związane z ryzykami, na jakie narażone są osoby korzystające z wyjazdu na wczasy lub do sanatorium, na kolonie lub obozy, do kwater agroturystycznych, czy przebywające w obiektach hotelarskich. W związku z tym można wyróżnić:
• ubezpieczenie NNW uczestników wczasów i wycieczek, kuracjuszy w sanatoriach;
• ubezpieczenie NNW uczestników kolonii i obozów;
• ubezpieczenie NNW osób korzystających z wiejskiej bazy noclegowej;
• ubezpieczenie NNW gości hotelowych.
Do omawianej grupy ubezpieczeń należy także ubezpieczenie NNW kierow-cy i pasażera pojazdu mechanicznego. Ten rodzaj ubezpieczenia, mający pośredni związek z turystyką i rekreacją, jest zwykle oferowany zainteresowanym w pakietach ubezpieczeniowych, obejmujących zarazem:
• ubezpieczenie autocasco (AC);
• ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe wr związku z ruchem tych pojazdów', które ma nadany charakter obowiązkowy przez ustawę o ubezpieczeniach obowiązkowych z 2003 r.;
• ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w ruchu zagranicznym (tzw. Zielona Karta);
• ubezpieczenie assistance samochodowe.
Wymienione ubezpieczenia samochodowe (komunikacyjne) są powszechnie znane wszystkim właścicielom i posiadaczom pojazdów samochodow'ych.
Odrębnie trzeba wymienić ubezpieczenia dotyczące ryzyk, na które narażeni są przewodnicy turystyczni i piloci wycieczek, przedsiębiorcy turystyczni inni niż organizatorzy turystyki i pośrednicy turystyczni, a także rolnicy prowadzący działalność agroturystyczną. W szczególności są to ubezpieczenia OC takie, jak:
• ubezpieczenie OC pilotów' wycieczek i przewodników turystycznych;
• ubezpieczenie OC agentów turystycznych;
• ubezpieczenie OC przewoźników;
• ubezpieczenie OC restauratorów i innych przedsiębiorców prowadzących zakłady gastronomiczne lub placówki handlowe sprzedające produkty żywnościowe
• ubezpieczenie OC prowadzących parkingi samochodowe;
• ubezpieczenie OC przedsiębiorców hotelarskich;
• ubezpieczenie OC rolników świadczących usługi agroturytyczne.
Ponadto przedsiębiorcy i rolnicy świadczący usługi hotelarskie są zainteresowani zawarciem umów ubezpieczenia, których przedmiot obejmuje:
• ubezpieczenie obiektów hotelarskich od ognia i innych zdarzeń losowych;
• ubezpieczenie obiektów hotelarskich od kradzieży z włamaniem i rabunku;
• ubezpieczenie kwater agroturystycznych oraz innych obiektów, nie będących obiektami hotelarskimi, od kradzieży z włamaniem i rabunku.
W ramach ubezpieczeń turystycznych mieści się ubezpieczenie OC uczestników’ imprez turystycznych obejmujących polowania za szkody wyrządzone osobom trzecim przy okazji polowania. Warto też wiedzieć, że pakiety ubezpieczeniowe mogą obejmować ubezpieczenie OC za szkody wyrządzone przez ubezpieczonego w następstwie czynu niedozwolonego wyrządzonego w trakcie podróży zagranicznej, w tym za szkody spowodowane przez osoby, za które ubezpieczony jest odpowiedzialny.
Zawarcie umowy gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia na rzecz klientów jest jednym z warunków wykonywania przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej w zakresie organizowania imprez turystycznych oraz pośrednictwa turystycznego. W ostatnich latach liczba tego rodzaju gwarancji wyraźnie wzrosła, a zmniejszyła się liczba umów ubezpieczenia na rzecz klientów. O ile na początku 2003 r. gwarancje bankowe posiadało zaledwie 0,71% wszystkich podmiotów turystycznych, które uzyskały obowiązujące wówczas zezwolenia na tego rodzaju działalność gospodarczą, a gwarancje ubezpieczeniowe - 6,65% takich podmiotów, to w połowie 2006 r. proporcje te wzrosły odpowiednio do 9,18% i 13,05%. Można więc stwierdzić, że rola gwarancji bankowych przestała być w tym zakresie tylko symboliczna i wyraźnie wzrosło znaczenie gwarancji ubezpieczeniowych. Te ostatnie stały się z 2007 r. dominującą formą zabezpieczeń finansowych organizatorów turystyki i na dzień 1 sierpnia 2007 r. stanowiły one już 44,5% wszystkich takich zabezpieczeń, z tendencją dalszego wzrostu.
Gwarancja bankowa podlega fragmentarycznym regulacjom prawa bankowego z 1997 r., które udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych zaliczają do czynności bankowych. Ustawowa definicja gwarancji bankowej określa ją