PwTiR167

332 Rozdział 10

turystyki oraz podmioty świadczące poszczególne usługi turystyczne. Odpowiada on jedynie w stosunkach z przedsiębiorcami, na rzecz których działa, za nie-dolożenie należytej staranności przy pośredniczeniu lub zawieraniu wskazanych umów. Tę wymaganą staranność określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru prowadzonej działalności agencyjnej.

Trzeba podkreślić, że agenta turystycznego nie wiąże z klientem żaden stosunek umowny. Przecież działa on na rzecz innych przedsiębiorców będących usługodawcami i to oni wchodzą w stosunki zobowiązaniowe z klientami w wyniku zawartych umów o świadczenie usług turystycznych. To organizator turystyki i inni usługodawcy, na których rzecz działa agent turystyczny, ponoszą odpowiedzialność odszkodowawczą wobec klienta. W szczególności to przewoźnik lub przedsiębiorca hotelarski, na których rzecz lub w których imieniu umowa została zawarta przez agenta, odpowiadają z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania danej umowy. Potwierdzają to przykłady orzeczeń sądowych.

Aby biuro podróży działające jako agent turystyczny nie ponosiło odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy zawartej za jego pośrednictwem z organizatorem turystyki lub innym usługodawcą, konieczne jest wyraźne poinformowanie klienta o tym, że działa ono w charakterze agenta, a nie we własnym imieniu. Niespełnienie tego warunku jest od dawna uznawane w orzecznictwie sądowym za powodujące zawarcie danej umowy przez samego agenta turystycznego i rodzące jego odpowiedzialność kontraktową wobec klienta w razie niewykonania lub nienależytego wykonania tej umowy. Znana jest w szczególności sprawa odpowiedzialności PLL „LOT” jako przewoźnika, a nie agenta zagranicznych linii lotniczych, w których imieniu w rzeczywistości polski przewoźnik działał, nie ujawniając jednak tego wyraźnie wobec klientów nabywających bilety lotnicze.

Jak już wyżej zostało wspomniane w punkcie 23 rozdziału 9 podręcznika, tego rodzaju wprowadzające klientów w błąd działania agenta turystycznego podlegają znowelizowanym ustaleniom ustawy o usługach turystycznych. Przepisy te nakazują uważać za organizatora turystyki przedsiębiorcę występującego wobec klientów jako agent turystyczny, jeżeli w umowach zawieranych z klientami nie wskazuje on jednoznacznie właściwego, reprezentowanego przez siebie organizatora turystyki, albo ten ostatni reprezentowany przez agenta nie jest uprawniony do zawierania umów z klientami na terytorium Polski, bądź też mamy do czynienia z działaniem bez ważnej umowy agencyjnej lub z przekroczeniem jej zakresu.

Trzeba uznać, że stroną zawartej z klientem umowy o świadczenie usług turystycznych jest wtedy przedsiębiorca działający formalnie jako agent turystyczny bądź też podający się za takiego agenta. W takiej sytuacji to właśnie ten przedsiębiorca będzie ponosił odpowiedzialność z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy o świadczenie usług turystycznych, zawartej we wskazanych, szczególnych okolicznościach. W takim przypadku znajdują zastosowanie wyżej omówione przepisy dotyczące odpowiedzialności kontraktowej organizatora turystyki (zob. pkt 1 tego rozdziału podręcznika).

10.5. Odpowiedzialność kontraktowa organizatora rekreacji

Żadna ustawa szczególna nie reguluje problematyki odpowiedzialności organizatora rekreacji z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy

0    świadczenie usług rekreacyjnych. Takich ustaleń szczególnych nie zawiera ustawa o kulturze fizycznej z 1996 r., która unormowała problematykę działalności w dziedzinie rekreacji jedynie od strony administracyjnej. W konsekwencji do odpowiedzialności kontraktowej organizatora rekreacji zastosowanie znajdują przepisy k.c. określające skutki niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Zob. w tych kwestiach punkt 13 rozdziału 8 podręcznika.

Niewykonanie zobowiązania przez organizatora rekreacji ma miejsce w razie odwołania obozu, rajdu, zlotu, czy spływu lub innej imprezy rekreacyjnej, bądź zajęć rekreacyjnych z przyczyn leżących po stronie organizatora. Za takie okoliczności, za które organizator rekreacji ponosi odpowiedzialność, trzeba uznać wszelkie decyzje zakazujące prowadzenia działalności w dziedzinie rekreacji w określonym obiekcie rekreacyjnym lub na oznaczonym terenie ze względów higienicznych lub naruszenia zasad bezpieczeństwa w dziedzinie kultury fizycznej. Zob. w tych kwestiach rozdział 6 podręcznika. Również nie-zapewnienie prowadzenia zajęć rekreacyjnych lub imprez rekreacyjnych przez osoby mające wymagane kwalifikacje zawodowe stanowi okoliczność leżącą po stronie organizatora, jeśli jest to powodem odwołania danych zajęć lub imprezy. Tak też należy ocenić brak kwalifikacji pedagogicznych wymaganych w placówkach wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej. Podobny wniosek nasuwa się w odniesieniu do kwalifikacji kierowniczych wymaganych w przypadku imprez organizowanych przez publiczne szkoły w ramach krajoznawstwa

1    turystyki. Zob. bliżej w tych kwestiach punkt 5 i 6 rozdziału 4 podręcznika. Natomiast odwołanie zajęć rekreacyjnych lub imprezy rekreacyjnej z powodu niezgłoszenia się minimalnej liczby uczestników nic daje podstaw do dochodzenia roszczeń kontraktowych od organizatora rekreacji, jeśli taki warunek prowadzenia zajęć lub imprezy był sformułowany w regulaminie danych zajęć lub imprezy, bądź ustalony w zawartej umowie o świadczenie usług rekreacyjnych.

Z kolei nienależyte wykonanie zobowiązania przez organizatora rekreacji ma miejsce w tych wszystkich sytuacjach, gdy część zaplanowanych zajęć rekreacyjnych nie odbyła się, brakowało odpowiedniego sprzętu sportowego lub urządzeń niezbędnych do prowadzenia zajęć rekreacyjnych lub realizacji pro-