IX
Narzędzia kowalskie okresu późnolateńskiego i rzymskiego w Polsce
259
m. Zagranicą datowane są na okres lateński, gważa się je za dowody rodzinnego hutnictwa, Leo się z tym wiąże — kowalstwala).
| Mimo jednak rozwoju techniki obróbki żelaza ijrogą kucia, narzędzia kowalskie owych czasów |ją aa ziemiach polskich rzadkością, w przeci-Uóstwie do Skandynawii czy Niemiec, co [jednak tłumaczy się chyba niedostateczną ilo-
Iwą, nożem sierpikowatym i szydłem, spotykamy się m. in. z całym zespołem narzędzi (młotek, 5 pilników, oskroba i tłoczę w; 2) z Korytnicy, pow. Jędrzejów, gdzie w wyposażeniu grobowym prócz typowych narzędzi kowalskich jak kleszcze, młotek, pilnik i tłoczek, mamy także 2 noże żelazne (ryc. 2,2 i 2,6), półkolistą sprzączkę do pasa (ryc. 2,5), połowę rozgiętych
e*
słtfi
(fi *
W’
. 2 Korytnica, pow jędrzejowski Zespól zabytków z grobu kowala. 1—8 i 10 z żelaza, 9 z kamie-
5? wkdłue szkicu odręcznego J. Kostrzewskiego. — Fig. 2. Korytnica, distr. de Jędrzejów. Cantami +L tombeau de forgeron de la póriode romaine. 1—8 et 10 en fer, 9 en pierre. Daprts une esąuisse de
J. Kostrzewski.
peją badań systematycznych. Z całą pewnością [do narzędzi kowalskich możemy zaliczyć jedy-Jpe zabytki z grobu kowala z Rządza, pow. pmdziędz, gdzie poza nożycami, 2 nożami, hrzy-
*•) Doc dr Tadeusz R e y m a n, Ważne odkrycie* M O. W. 1951, str. 179. Ostatnio odkryto podobne za-%tki w Biskupinie, pow. Żnin, dotowane są na schy-wt halsztatu lub początek okresu lateńskiego. Zob. Pbnciszek Maciejewski, Odkrycie skarbu żelaz. “■*«o w Biskupinie, Z Otchłani Wieków, rok XXII, «*z. 1, Poznań 1951, str. 21—23. Dop. w kor.
tr t Aąątot
nożyc żelaznych (ryc. 2,8), osełkę (ryc. 2,9), oraz grot strzały z zagiętym czubkiem (ryc. 2,10), i 3) z okolicy Kalisza (Korczak?), gdzie w wyposażeniu grobowym z okresu rzymskiego znalazły się kleszcze, 3 pilniki, 2 młotki, oraz jedyne kowadło żelazne znane mi z omawianego okresu z terenu Polski*). Inne znaleziska pochodzące również z wyposażeń grobowych, lecz nie sta-
*) Wiadomości o narzędziach kowalskich z Korytnicy pow. Jędrzejów, z Chmielowa Piaskowego pow.