Po zapoznaniu się z rozdziałem czytelnik powinien zrozumieć:
znaczenie wczesnego rozpoznania pacjentów w stanie zagrożenia życia,
przyczyny zatrzymania krążenia u osób dorosłych,
;ak rozpoznać i leczyć pacjentów z ryzykiem zatrzymania krążenia z zastosowaniem schematu ABCDE.
■M^-ość osób, u których doszło do zatrzymania B^re-ia umiera. U osób które przeżyły, zwykle do-Ho co NZK w mechanizmie VF w obecności świad-■bl Najczęściej VF spowodowane było niedokrwie-■*n m ęśnia sercowego, a u pacjentów wykonano ■T cnmiast skuteczną defibrylację.
■fllscość wewnątrzszpitalnych zatrzymań krążenia zdarzeniem nagłym i nieprzewidywalnym; ■CL co 80% przypadków obserwuje się pogorsze-■I stanu pacjenta w ciągu kilku godzin poprzedzają-kcr zatrzymanie krążenia. Pogarszanie stanu ogól-■gc est zwykle wolne, ale postępujące, często pro-do hipoksji i hipotensji, które mogą pozostać ijważone przez personel oddziału lub są rozpo-e. aie źle leczone. Jeżeli u pacjenta z tej grupy zatrzymanie krążenia, dochodzi do niego w mechanizmach nie do defibrylacji (PEA lub >lia). a przeżywalność do wypisu ze szpitala bardzo niska.
rozpoznanie i skuteczne leczenie pacjentów 'CEame krytycznym może zapobiec wystąpieniu nie-Ch zatrzymań krążenia, zgonów i nieplanowych do oddziałów intensywnej terapii (OIT). Wczes-mzpoznanie umożliwia także zidentyfikowanie tych łów, u których rozpoczęcie resuscytacji nie jest lub którzy nie chcą być resuscytowani.
-:ej objawy krytycznego stanu pacjenta są po-iszależnie od jego przyczyny, ponieważ doty-pojawiającej się niewydolności układu oddechowe
go, krążenia i CSN, tj. problemów w zakresie ABCDE (patrz niżej). Zaburzenia czynności życiowych są częste u pacjentów oddziałów ogólnych, ale mimo to pomiary i rejestracja ważnych zmian w tym zakresie zdarza się znacznie rzadziej niż jest to pożądane. Zadziwiająco często zaburzenia oddychania poprzedzają NZK. Wiele szpitali, chcąc poprawić wczesną identyfikację pacjentów w stanie krytycznym, używa obecnie skal wczesnego ostrzegania (Early Warning Scores — EWS) lub stosuje „kryteria wezwania".
Punkty wg skali EWS przyznaje się na podstawie oceny odchyleń wartości parametrów życiowych od uznanych za prawidłowe. Punkty przyznane w trakcie obserwacji jednej lub więcej czynności życiowych, albo łączna liczba punktów w EWS mogą wskazywać na potrzebę zwiększenia częstości oceny parametrów fizjologicznych u pacjenta, wezwania lekarza lub zespołu resus-cytacyjnego spoza oddziału. Alternatywnie, systemy stosujące „kryteria wezwania” opierają się na rutynowej obserwacji pacjenta, a wezwania dokonuje się, gdy jedna lub więcej ocenianych zmiennych osiągnie skrajne wartości. Nie ma aktualnie danych pozwalających określić wyższość jednego systemu nad drugim.
Nawet kiedy lekarz jest szybko poinformowany o nieprawidłowościach w stanie pacjenta, często dochodzi do opóźnienia wizyty u pacjenta lub opóźnienia przeniesienia go do oddziału o wyższym poziomie opieki.
Tradycyjny sposób postępowania w NZK to podjęcie właściwych działań przez personel szpitala. Jak sama nazwa wskazuje .zespół resuscytacyjny” jest wzywany tylko po stwierdzeniu zatrzymania krążenia. W niektórych szpitalach zespoły resuscytacyjne zastąpiono .zespołami zajmującymi się leczeniem stanów nagłych” (Medical Emergency Team — MET), wzywanymi nie tylko do pacjentów z NZK, ale również w przypadkach nagłego pogorszenia stanu ogólnego. MET zwykle tworzą lekarze i pielęgniarki oddziałów intensywnej terapii oraz oddziałów ogólnych i jest on wzywany, gdy spełnione zostaną określone kryteria (patrz tab. 2.1). MET może wezwać każda z osób zaangażowanych w leczenie pacjenta. Wczesne wezwanie MET może zredukować liczbę zatrzymań krążenia, zgonów i nieplanowanych przyjęć do OIT. Interwencje MET są często proste, jak np. rozpoczęcie tlenoterapii czy płynoterapii. Zalety wdrożenia takiego systemu wymagają udowodnienia.
ALS 5
Europejska Rada Resuscytacji