Scan10242

Odstępne stanowi pewną odmianę umownego prawa odstąpienia, pozwala ono jednej lub obu stronom na odstąpienie od umowy za zapłatę oznaczonej sumy pieniężnej. Wykonanie prawa odstąpienia od umowy przy zastrzeżeniu odstępnego jest skuteczne tylko wtedy, gdy zapłata umówionej sumy pieniężnej następuje równocześnie ze złożeniem oświadczenia o odstąpieniu.

Prawo odstąpienia od umowy może także wynikać z przepisów ustawy, np. w przypadku otrzymania niewłaściwego towaru po dokonaniu umowy sprzedaży - ustawa o ochronie praw konsumentów. Termin na odstąpienie od umowy wynosi 10 dni.

Bezpodstawne wzbogacenie

Bezpodstawne wzbogacenie jest to fakt uzyskania kosztem innej osoby jakiejś korzyści majątkowej bez podstawy prawnej.

Przedmiotem roszczenia o zwrot z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia jest zwrot korzyści. Zwrotowi podlega ponadto wszystko to, co w razie zbycia, utraty lub uszkodzenia zostało uzyskane w zamian za korzyści lub jako naprawienie szkody.

Momentem rozstrzygającym dla ustalenia wysokości bezpodstawnego wzbogacenia jest podniesienie roszczenia o zwrot, a nie chwila uzyskania korzyści. Tym samym obowiązek wydania korzyści wygasa, jeżeli wzbogacony zużył ją lub utracił w taki sposób, ze nie jest już wzbogacony, chyba, ze wyzbywając się jej lub zużywając ją „powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu” (art. 409 KC).

Czyny niedozwolone

Za czyn niedozwolony (delikt) uznaje się fakt wyrządzenia szkody poza istniejącym dotychczas stosunkiem zobowiązaniowym, z którym to faktem ustawa wiąże powstanie obowiązku naprawienia szkody.

Powstanie odpowiedzialności deliktowej uzależnione jest w każdym wypadku od zaistnienia trzech przesłanek:

1.    wyrządzenia szkody rozumianej jako spowodowanie uszczerbku w dobrach osoby poszkodowanej wbrew jej woli

2.    szkoda musi być spowodowana przez jakiś fakt (działanie lub inne zdarzenie), z którym ustawa łączy obowiązek odszkodowawczy

3.    między tym faktem a szkoda musi istnieć związek przyczynowy.

Obciążenie obowiązkiem naprawienia szkody określonej osoby wymaga, aby przy istnieniu w/w przesłanek - odpowiedzialność tej osoby opierała się na jednej z trzech zasad odpowiedzialności:

■    zasadzie winy

■    zasadzie ryzyka

■    zasadzie słuszności

Odpowiedzialność na zasadzie winy

Winę tworzą łącznie dwa elementy:

♦    element obiektywny winy oznacza sprzeczność czynu z prawem

♦    element subiektywny winy oznacza powzięcie i zrealizowanie niewłaściwej decyzji