Norma prawna jest najmniejszym stanowiącym strukturalną całość elementem prawa jest regułą zachowania, która daje odpowiedz na pytania. kto. w jakich wamnkach jak powuuen się zachować i co dzieje się w przypadku nie wykonania nakazu czy zakazu w sposobie żądanego zachowania. Charakteryzuje się dwoma charakterystycznymi cechami:
1) Jest to reguła abstrakcyjna
2) Generalnie
Abstrakcyjność normy prawnej oznacza, że wyznacza ona zachowanie takie, jakie zdarzyć się może w nieokreślonej liczbie przypadków a więc nie jest reglamentacją jednorazową nie powtarzalną a odwrotnie obejmuje nieograniczoną ilość najróżniejszych zachowali. (Np. zabójstwo)
Co to jest generalność normy prawnej? Pył.
Oznacza to. że jest ona kierowana do pewnej kategorii adresatów, nie zaś do adresata wskazanego, co do tożsamości. Większość norm prawnych zwłaszcza prawa karnego czytu adresata normy prawnej wszystkich obywateli znajdującej się pod rządami danego systemu prawnego. ( Ustawa zaczyna się, od „kto. każdy, ktokolwiek")
Charakterystyka normy prawnej. Pyt.
1) Normy prawne mają charakter ogólny gdyż regulują typowe stosunki społeczne ( dotyczy ludzi mieszkających w różnych miejscach w kraju)
2) Zachowania, które reguluje norma prawna, są zawsze uchwytne zewnętrznie ( muszą być dostrzegalne)
3) Państwo stanowiąc normę prawną i sankcjując ją jest czynnikiem zewnętrznym gwarantującym jej skuteczność.
Budowa normy prawnej. Pyt.
Na normę prawną składają się 3 człony różniące się od siebie nie tylko treścią wypowiedzi, ale także fmikcjami. jakie względem siebie pebiiąsą mmi:
• hipoteza
- dyspozycja
- sankcja
Hipoteza normy prawnej jest ta jej część, która określa wamnki. których spełnienie się jest niezbędne, aby oczekiwać od podmiotu zachowania podanego w dyspozycji (podaje ona okoliczność, w której adresatowi jest coś czynić nakazane, zakazane lub dozwolone).
Dyspozycja każdorazowo określa rodzaj zachowania zakazanego, nakazanego hib dozwolonego i jest to najważniejsza cześć budowy prawnej, gdyż przedstawia wzór pożądanego przez prawodawcę zachowania. Wymagalny wówczas, gdy spełnią się warunki określone w hipotezie. (Np. picie alkoholu nie jest przestępstwem, ale prowadzenie samochodu pod wpływem alkoholu już jest przestępstwem).
Sankcją jest ta część normy prawnej, która określa rodzaj dolegliwości, jakie prawodawca przewidział dla każdego, kto nie zastosował się do treści dyspozycji. ( Np. nie spełnił ktoś nakazu udzielenia pomocy ofierze wypadku)
Wykład II
Postacie sankcji. Pyt.
1) sankcja represyjna (za czyny będące działaniem jak i niebędące działaniem np. nie udzieleme pomocy tonącemu itp.)
Istotą tej sankcji jest pozbawienie podmiotu naruszającego dyspozycję zakazu ważnych dla niego dóbr: życia, wobiości. praw obywatelskich prawa wykonywaiua zawodu.
2) sankcja egzekucji może polegać na przymusowym wykonaniu zachowania przewidzianego przez prawa, ta przymusowość może dotyczyć zmuszenia adresata do dokonania niedopehiionego a przewidzianego przez prawo obowiązku np. przymusowe wydatne rzeczy nabywcy, zmusza się do rozbiórki samowolki budowlanej. Polega ona na zwrocie mienia zagarmętego z naruszeniem prawa.