45327

Norma prawna, budowa, rodzaje

Norma prawna jest najmniejszym, stanowiącym sensowną całość elementem prawa. Norma prawna jest normą społeczną, rodzajem zachowania. Jest ona:

abstrakcyjna - wzór zachowania określony rodzajowo, nie dotyczy konkretnych zachowań generalna - adresowana jest do pewnej grupy adresatów, a nie do konkretnej osoby

Składa się z:

a)    hipotezy - odpowiada na pytania: kto? w jakich warunkach?, określa ona adresata nonny oraz warunki lub okoliczności, w których adresatowi tanu jest coś nakazane, zakazane lub dozwolone; składa się z dwóch elementów:

elementu podmiotowego - czyli cech adresata nonny oraz szczególnego celu działalności elementu przedmiotowego - określonych miejsc i zdarza) zewnętrznych w jakich adresat się znajduje

b)    dyspozycji - odpowiada na pytanie: jak powiniai się zachować?, wyznacza ona treść powinnego zachowania są to zarówno

czyny (zachowania psychofizyczne) - takie jak zabójstwo, kradzież itp. czynności konwencjonalne - np. akty władcze organów państwa

c)    sankcji - odpowiada na pytanie: co się stanie jeśli adresat nie postąpi zgodnie z dyspozycją?, określenia konsckwaicji jakie grożą adresatowi za zachowanie niezgodne z dyspozycją normy , wyróżniamy 3 rodzaje

sankcji:

-    egzekucyjną - przymusowe wykonanie czynności która stanowi niedopełniony obowiązek adresata np. eksmisja, rozbiórka lokalu

-    nieważności czynności prawnej - zastosowanie przede wszystkim w prawie cywilnym, jeśli czynność podjęta została z naruszeniem nakazów, zakazów to jest ona nieważna np. nieważność małżaistwa

-    kamą (paialną, represyjną) - jest to sankcja grożąca za dokonanie czynów zabronionych, polegających na działaniu, rzadziej na zaniechaniu; głownie Kodeks kamy i Kodeks wyktroczcń; główne cele sankcji karnej to:

1)    resocjalizacja przestępcy

2)    odstraszauc przestępcy

3)    izolacja

4)    eliminacja i in.

Normy sprzężone

I    norma sankcjonowana - hipoteza + dyspozycja

II    norma sankcjonująca - hipoteza (norma sankcjonowana) + dyspozycja (sankcja)

Rodzaje norm prawnych:

a)    norma bezwględnie wiążąca (norma imperatywna iuscogens) - ustanawia drogą nakazu lub zakazu jedai rodzaj powinnego zachowania i nic dopuszcza zachowania odmiennego. Naruszane tej powinności pociąga za sobą sankcję

b)    norma w^rgzlędnie wiążąca (iusilisposiiivum) - ustanawia pewien wzorzec zachowania do wykorzystania przez adresatów, a jednocześnie dopuszcza, że adresaci mogą. jeśli zechcą, zachować się w sposób odiauiy. wybrany przez siebie