71658

Pojęcie obowiązywania

Następstwem tego, iż dana norma prawna jest obowiązująca, jest wymóg, aby się do niej stosować. Decyzja co do obowiązywania danej normy jest równocześnie wskazaniem czy powinno się zachowywać zgodnie z nią, czy też nie. Trzeba określić, które z norm obowiązują a które nie, aby tego dokonać trzeba posłużyć się jakimś kryterium, w literaturze prawniczej spotykamy się z wieloma; rozpowszechniony jest podział na:

1)    Kryterium behawiorystyczne - norma jest stosowana nie dlatego, że obowiązuję, ale dlatego, że jest stosowana, natomiast jakąś normę możemy uznać za obowiązującą dopiero po jakimś czasie, który charakteryzował się wysokim stopniem jej spełniania.

2)    Kryterium tetyczne - nie odwołuje się do faktu przestrzegania danej normy, ale do sposobu uzasadnienia jej mocy obowiązującej; za pomocą kryterium tetycznego uznajemy za obowiązującą normę wydaną przez organy mające kompetencje do jej ustanowienia Za obowiązujące uznaje się te normy, które zostały należycie ustanowione przez kompetentne autorytety i nie zostały uchylone.

3)    Kryterium aksjologiczne - jako obowiązujące kwalifikujemy te normy, które wyznaczają postępowanie ocenianie dodatnio. „Celowość”, „słuszność”, „krzywda” są kryteriami o wyraźnie aksjologicznym charakterze. Uznanie pewnych norm za obowiązujące lub nieobowiązujące uzależnione jest od hierarchii wartości akceptowanych przez oceniającego.

Kryteria obwiązywania nie są ani jednorodne, ani konsekwentne, aby uznać daną normę za obowiązuj a cg musimy odwołać się do jakiś kryteriów „ostatecznych Wybór tego kryterium to sprawa wartościow ania!