SDC10518

3 K

J. Ludzie, bogowie j uczeni

czyi się krótko z władcą zaświatów, Ozyrysem, ł swoim światłem budził Uk/zo błogosławionych zmarłych.

Regeneracja boga i człowieka stanowiła fundamentalne zagadnien/ę relidl egipskiej i we wszystkich epokach odgrywała zasadniczą rob; Miała ona umożliwiać dałszc życie, ale wieczne odmładzanie było możliwa tylko w zaświatach, w życiu doczesnym zawrócenie biegu żywota od etapu wiekowej starości do postaci dziecka nie było możliwe*. Niczego bardziej nie lękał :>i<* zmarły niż powtórnej śmierci w zaświatach, która oznaczałaby jego OStatecz* nc i całkowite unicestwienie.

Do dzisiaj Ozyrys jest najbardziej znanym bogiem egipskiego panteonu. Wynika to z rozprzestrzenienia su; jego kultu w okresie późnego antyku na wszystkie kraje basenu Morza Śródziemnego. Szacunek, jakim sie cieszył, /na źródła w mitycznych dziejach tego boga. Ozyrys został zamordowany przez swojego brata Seta, który następnie bezprawnie objął tron egipski, na którym wcześniej zasiadał Ozyrys. Siostrzana żona Ozyrysa, Izyda, opłakiwała jednak męża pogrążona w tak głębokim źału, że udało jej się w końcu powrócić go do

życia. Z ich związku urodził się nawet jeszcze syn, łłorus („Daleki"). Rozprawi! się on z uzurpatorem Setern i jako prawowity spadkobierca objął królewski tron, czyniąc zadość roszczeniom pokonanego ojca. Zmartwychwstanie Ozyrysa dokonało się jednak nie na ziemi, w życiu doczesnym, Jęcz w zaświatach: Ozyrys został władcą królestwa umarłych. W nawiązaniu do tych mitycznych wydarzeń każdy władca jako ucieleśnienie Hor u sa dziedziczył tron egipski po swoim ojcu, który umierając wchodził w rob; Ozyrysa.

Spośród bogiń największym uznaniem cieszyła się Hat hor, której teologiczny wizerunek był też najbardziej złożony. W czasach najdawniejszych uważano ją za boginię nieba; jej imię wykazuje na związek z Horusem i tym samym ze słońcem. Z jednej strony utożsamiano ją z palącym i ziejącym ogniem okiem boga słońca Re i ze wzgłędu na jej niszczycielską moc określano ją mianem „pani okropności", ale posiadała równocześnie cechy macierzyńskie. Druga strona jej istoty była związana z muzyką, tańcem j miłością nieprzypadkowo Grecy chcieli widzieć w niej Afrodytę. Oprócz tego w Tebacb czczono ją przede wszystkim jako boginię umarłych. Często jest przedstawiana w postaci krejwy albo jako kobieta z krowimi rogami i słonecznym dyskiem jako ozdobą głowy. Głównym ośrodkiem jej kułtu była Dendera w środkowym Egipcie.

Chociaż niektórzy spośród bogów zajmowali szczególne miejsce w religijnych wyobrażeniach Egipcjan, to ich mnogość ułatwiała ludziom kontakt z nimi i zbliżenie się do nich, czyniąc świat bogów bardziej „Judzkim". Do bóstw ludowych zalicza się rip. Joeris (eg. Tawaret, „Wielka"), o postaci hipopotama, patronkę matek j dzieci; należy też do nich często jej towarzyszący Bes o karłowatej postaci i wykrzywionych potwornie rysach, z Jwją grzywą i pierzastą koroną z piór, fosiadający moc odpędzania wrogów i groźnych zwierząt.

Bogowie, podobnie jak ludzie, przeżywali proces starzenia się, mogli umierać i potrzebowali regeneracji. Według wierzeń Egipcjan akt stworzenia nie był bowbrrn jednorazowym czynem, lecz procesem wiecznego odnawiania.

wi

jaŁ

w)

Ar

bó

bo

lal

r>b

dr

nd

wa

czJ

H

z d łoi by ch

by:

Wi

ny

(ki

Wi

cy

w

a; zvs

Wf

kr>

pr

wi

ZM

źy<

be

jał

cei