296 Elektrochemia
oraz
BH+ + H20 ^ B + H30+, (6.70)
Aa = ————, (6.71)
<7bH+
Przykład 6.16. Roztwory słabych kwasów i ich soli z mocnymi zasadami lub słabych zasad i ich soli z mocnymi kwasami tworzą tzw. roztwory buforowe. Obliczyć w 25°C pH roztworów: a) CH3COOH (pKa = 4,756); b) CH3COOH i CH3COONa; c) NH4OH (pAb = 4,75); d) NH4OH i NH4C1. W 25°C Kw = 1,008 ■ • 10-14. Stężenie każdego z tych składników wynosiło 0,1 M.
Rozwiązanie, a) stałą dysocjacji kwasu octowego HAc ^ H+ + Ac-wyraża równanie
Ka =
aH+aAc~
aHAc
Kwas octowy o stężeniu 0,1 M jest zdysocjowany w ok. 1%, toteż z dobrym przybliżeniem można przyjąć, że
= ^HAc _
"HAc- c& ~ c® ■
Wstawiając to do równania (1), po przekształceniu otrzymujemy wyrażenie
skąd możemy obliczyć przybliżoną wartość pH:
Y (4.756 -lg 0,1) = 2,878.
Dokładną wartość pH otrzymamy przekształcając równanie na Aa:
(ck-x)c®
gdzie ck jest początkowym stężeniem kwasu, a jc oznacza stężenie jonów H+. Współczynnik aktywności niezdysocjowanego kwasu przyjęto, jak zwykle, za równy 1.
x2yl + Kd c®x -Kackc® = 0. (2)
Wyróżnikiem tego równania jest wyrażenie
(3)
A = Kac® (Aac® + 4y+ck).