skanowanie0001 (70)

15.5 oraz l(j) pozwalają na wytwarzanie przez drobnoustroje nowych jroduktów wtórnych oraz obcych białek (insulina^ sdmato-

UTLENIANIE CZĘŚCIOWE I BIOTECHNOLOGIA Z WYKORZYSTANIEM DROBNOUSTROJÓW

. Produkcja kwasu octowego i bakterie octowe

Większość drobnoustrojów tlenowych w drodze metabolizmu oddechowego utlenia organiczne składniki odżywcze do dwutlenku węgla i wody. Ponieważ węgiel w dwutlenku węgla znajduje się w swojej najbardziej utlenionej formie, ten typ metabolizmu jest określany jako utlenianie całkowitej^ przeciwieństwie do klasycznych fermentacji zachodzących Av~Waruhkach beztlenowych (patrz rozdz. 8), fermentacje przebiegające / w obecności tlenu zwane są fermentacjami oksydatywnymi lub utle-/ nianiem częściowym. Do produktów końcowych tych procesów należą I m.in. kwas octowy, kwas glukonowy, ketokwasy, oksykwasy, kwas I fumarowy, kwas cytrynowy, kwas glutaminowy, kwas mlekowy. W ostat-\ nich 50 latach liczba produktów uzyskiwanych dzięki drobnoustrojom y hodowanym w warunkach tlenowych znacznie się powiększyła) R >ał ten zatem zajmuje się nie tylko „fermentacjami lTenowymi^Tr^ensu sf-httb, lecz również/drobnoustrojami i procesami wykorzystywanymi w mikro-/biologiTprzemysłowei, obecnie zwanej również biotechnologia^ (Procesy /Spisane już w rozdz. 8~w tym miejscu pominięto.)

-^Rowy termin biotechnologia ma też odmienne znaczenie. Drobnoustroje stosowane wcześniej w procesach przemysłowych były albo szczepami naturalnie występującymi, albo wyselekcjonowanymi w wyniku mutacji. Obecnie jednak są, a tym bardziej w przyszłości będą wykorzystywane drobnoustroje zmienione w wyniku stosowania nowych osiągnięć biochemii i biologii molekularnej. Metody technologii genowej (rozdz.

[we mają wspólną cechę tworzenia kwasów w drodze jeleniania cukrów lub alkoholi i przejściowego bądź ciągłego :h kwasów do podłoża jako niewykorzystywane produkty >akterii octowych należą słabo ruchliwe wkołorzęse biegunowo urzęsione (Gluconobacter, wcześniej Aceto-jemne pałeczki. /Przypominają one bakterie z rodzaju ₍JLecz charakteryzują się dużą tolerancją na kwasowość,

[cią peptolifyozną, ograniczoną ruchliwością i brakiem turalnymi siedliskami bakterii octowych są rośliny. Bakterie Jdżami, występują wszędzie, gdzie znajdują wydzieliny lub cukierJ Na pytanie, czy dana bakteria należy do grupy 5ra jedynie przejściowo akumuluje octan, czy do grupy >ra nie potrafi metabolizować go dalej, można odpowiedzieć eksperymentu. Organizm hoduje się na mętnym agarze lecznym wyglądzie) zawierającym etanol, ekstrakt z droż-ipnia. Wytwarzanie kwasu przez rosnące kolonie powoduje genia spowodowaną rozpuszczeniem węglanu wapnia, refa przejaśnienia powodowana przez bakterie grupy trwała, to w przypadku szczepów peroxidans dalsze iu prowadzi do ponownego zmętnienia spowodowanego [węglanu wapnia. Do przedstawicieli grupy peroxidans \cter aceti -i A. pasteurianum. Gluconobacter oxydans jest >y suboxidans. Organizmy te dzieli szeroki zakres typów ibacter xylinum, A. aceti i A. acidophilum utleniają octan ^riększg§ć bakterii octowych wymaga~zfozonych podłoży^- y-

to we utleniają alkohole pierwszorzędowe do odpowiadają-|w tłuszczowych:

CH₃— CHjOH j—CH₂—CHjOH

CH,— COOH

407

406