TEORIA PRZEDSIĘBIORSTWA dr Anna Mazurkiewicz
Proces uczenia się dotyczy nie tylko członków danej organizacji; powinien być rozszerzony także na klientów i kontrahentów, poprzez m.in. organizowanie wspólnych programów szkoleniowych, wspólne omawianie pojawiających się problemów i wdrażanie nowoczesnych rozwiązań. W polityce organizacji uczącej się omawiany proces traktowany jest jako istotny element, a także jako podstawowy czynnik w uzyskaniu przewagi konkurencyjnej. Uczenie się i rozwój umożliwiają przekształcanie się organizacji i dostosowanie do wymagań dzisiejszego otoczenia, gdyż tylko przyzwolenie na ciągłe zmiany, a nawet ich wywoływanie poprzez innowacyjność umożliwia organizacji bycie konkurencyjną i osiąganie zamierzonych efektów. Tylko wówczas bowiem organizacja może kreować swoje kluczowe kompetencje, a właśnie ich posiadanie wyróżnia ją na tle konkurentów i umożliwia realizację ustalonych celów. Założenia te realizowane są dzięki wdrażaniu przedsięwzięć, które odróżniają organizację uczącą się od tradycyjnej. Należą do nich:
- uczenie się zbiorowe, gdyż wiedza indywidualna nie jest już wystarczająca, niezbędne jest kreowanie wiedzy organizacyjnej;
- dążenie członków organizacji do rozwoju, zdobywania nowej wiedzy, jak również do dzielenia się nią oraz organizacja pracy w zespołach i traktowanie uczestników jak równorzędnych partnerów;
- orientacja na rozwój osobisty uczestników organizacji, ukierunkowany na realizację celów organizacji;
- elastyczność w działaniu, pozwalająca na szybkie dostosowanie się do zmian w otoczeniu, co możliwe jest m.in. dzięki wprowadzaniu innowacji;
- znajomość systemu, jakim jest sama organizacja, co pozwala na oddziaływanie na uzyskiwane efekty.
Jedną z podstawowych cech organizacji uczącej się jest kreatywność jej uczestników, stanowiąca, obok uczenia się przez doświadczenia własne i cudze i włączanie nowej wiedzy, sposób uczenia się organizacji. Kreatywność można już uznać za jeden z fundamentalnych paradygmatów zarządzania nowoczesnymi organizacjami. Każda organizacja dysponuje określonym poziomem kreatywności, charakterystycznym tylko dla niej, i wynikającym m.in. z potencjału jej uczestników, stopnia i struktury jej zorganizowania. Kreatywność dotyczy wymiaru indywidualnego oraz zbiorowego, a ponieważ przystosowanie się do zmian w otoczeniu wymaga twórczego i zbiorowego nastawienia na każdym szczeblu i we