skanowanie0013

TEORIA PRZEDSIĘBIORSTWA dr Anna Mazurkiewicz

Mimo że każda organizacja charakteryzuje się różnym natężeniem poszczególnych cech, a więc i odmienną kulturą, to właśnie owe „wspólne aspekty powodują, że staje się ona tak potężnym instrumentem kierowania zachowaniami i kształtowania ich”. Kultura organizacyjna wywiera zatem ogromny wpływ na funkcjonowanie organizacji. Zapewnia uczestnikom poczucie tożsamości, umożliwia aktywniejsze zaangażowanie się, niż tylko zaspokajanie własnych potrzeb, stanowi spoiwo zwiększające stabilność systemu społecznego, gdyż przez normy określające, jak należy postępować, utrzymuje zwartość organizacji. Kultura ponadto, przez stwarzanie różnic między organizacjami, wyznacza ich granice. Poza tym, jest mechanizmem wyjaśniającym i kontrolnym, gdyż kształtuje postawy i zachowania poszczególnych osób, jak również mechanizmem kierującym nimi.

Kultura organizacyjna pojawia się i istnieje wówczas, gdy zestaw podstawowych założeń jest wspólnie podzielany przez grupę ludzi; wskazuje na wartości, na których koncentrują się poszczególne organizacje. Symbolizuje ponadto ważne aspekty filozofii zbiorowej¹.

Znaczenie kultury organizacyjnej dla funkcjonowania organizacji

Kulturę organizacyjną tworzą wzory kulturowe, wartości i normy funkcjonujące w danej organizacji, stanowiące specyficzną konfigurację, kształtującą tożsamość organizacji, a przez to wyróżniającą ją spośród innych. Kultura powiązana jest ze strategią i strukturą, gdyż wzory kulturowe i wartości łączą się z „dystrybucją władzy, preferowanymi stylami kierowania czy tworzeniem struktury”. Powiązanie z celami i strategią dokonuje się np. przez proces uczenia się organizacji. Wzorce przekonań oraz wspólnego myślenia, które wspierane są przez obowiązujące normy i rytuały, mogą mieć wręcz decydujący wpływ na zdolność organizacji do sprostania wymogom, jakie stawia jej otoczenie.

Kultura organizacyjna prowadzi do podejmowania przez uczestników działań przy uwzględnieniu ustalonych przez nich założeń, wzorców i schematów postępowania - to ludzie realizują zadania, nie zaś sama organizacja. Ponieważ każde działanie poprzedza subiektywna analiza danego zdarzenia, dlatego też można stwierdzić, iż „funkcjonowanie organizacji stanowi rezultat przemyśleń, określenia i definiowania danej sytuacji przez członków, tworzących grupę kierującą się powszechnie akceptowanymi prawami

Poszczególne organizacje w charakterystyczny dla siebie sposób definiują naczelne wartości, wokół których się koncentrują, np.: „Sprzedajcie to personelowi działu sprzedaży” - Hewlett-Packard; „Ci, którzy wykonują plany, sami muszą je opracowywać” - Texas Instruments; „Dostawa części w ciągu 48 godzin do każdego miejsca na świecie albo Cat płaci” - Caterpillar; „Dziesięć lat działania bez zakłóceń” - Maytag; „IBM to serwis” - IBM; „Naszym najważniejszym produktem jest postęp” - General Electric; „Żadnych niespodzianek” - Holiday Inns; „Nigdy nie niszcz pomysłu na nowy produkt” - 3M.

3