skanowanie0040 (25)

i czasie. Po drugie, u sinic, a więc organizmów prokariolycznych, w przypadku zorj zowania ponadkomórkowego rolę sygnałów pełnią peptydy, podobnie jak to; w regulacji ekspresji genów eukariotycznych.

Zróżnicowanie komórek u organizmów prokariotycznych, takich jak sinice,] niewielkie. Podział funkcji i tworzenie odmiennych cech przez komórki znajdując w obrębie struktury wielokomórkowej jest procesem wymagającym niezwykle skutt nej komunikacji międzykomórkowej. Ze względu na to, że komórki prokariotyczi małe (do 10 pm średnicy), a cała energetyka komórki (pompy protonowe) jest ui scowiona na błonie komórkowej, nie ma tam zbyt wiele przestrzeni dostępnej! wyszukanego systemu receptorów. Dopiero komórki eukariotyczne, w któi nastąpiła internalizacja systemu wytwarzania energii (mitochondria) i które mają cznie większe rozmiary (powyżej 20 pm średnicy), a więc i powierzchnię, uzyskały: liwość doskonalenia systemu komunikowania się ze środowiskiem zewnętrznym. Bj lucja struktur wielokomórkowych roślin przebiegała dzięki wykształceniu się mechi zmu precyzyjnąf kontroli płaszczyzny podziału komórkowego. Wzajemnie ró\ ległe podziały równocennych komórek, nie rozłączających się po podziale, prowt do powstania struktury liniowej (ID; ang. one-óimensional). Zmiana kicrui podziałów w komórce twórczej, wyróżnionej wśród komórek nitki komórki apikali dała możliwość stworzenia struktury dwuwymiarowej (2D; ang. fwo-óimmm a wykształcenie jeszcze bardziej precyzyjnej kontroli orientacji kolejnych podziałów i komórki doprowadziło ostatecznie do powstania układów komórkowych trójwymi wych (3D), w tym cylindrycznych organów osiowych budujących ciało typowej lądowej.

15.3.1. Tworzenie planu budowy ciała

Jest rzeczą oczywistą, że nic cała informacja genetyczna, dziedziczona przez koi pochodne wstępujące na ścieżkę różnicowania, jest przez nie wykorzystywana. Wymfcfl to z istniejącego u organizmów wielokomórkowych, zarówno roślinnych, jak i zwierzęcych, planu budowy ciała. Zapewnia on ekspresję genów zróżnicowaną w czasie i przestrzeni.

Plan budowy ciała powstaje stopniowo w miarę powiększania się liczby kom< podczas rozwoju ontogenetyczncgo organizmu. U rośliny nasiennej pierwszym eta| tego procesu jest polaryzacja zygoty i jej pierwsze podziały, związane z ustalaniem) podłużnej zarodka, wyznaczającej biegun upikalny i bazalny. Następnym etapem! segmentacja przebiegająca wzdłuż tej osi. Segmentacja apikalno-bazalna głównym procesem w rozwoju organów osiowych rośliny. W przypadku wzrostu ograniczonego (niezdeterminowanego) danego organu, jakim cechuje się faza i woju wegetatywnego, polega to na specyfikacji segmentu położonego dystalnie, działa jako samoodnawiający się merystem, i segmentu położonego proksyras który podlega różnicowaniu. W przypadku wzrostu ograniczonego (zdetermi nego), typowego dla fazy generatywnej, segmentacja organu osiowego polega na $f fikacji poziomów organów kwiatowych, które różnią się tożsamością. Ponieważ W2 pierwotnych organów osiowych - korzenia zarodkowego i łodygi jest trójwymij