Opok lOOU
ROZDZIAŁ n
Zaburzenia w procesie przystosowania społecznego dzieci i młodzieży'
W sferze zainteresowania pedagogiki resocjalizacyjnej znajdują się osoby, które mają problemy z przystosowaniem społecznym, czyli takie, w przypadku których relacje zachodzące między nimi a środowiskiem są zaburzone. Najogólniej można powiedzieć, że osoba dobrze przystosowana to taka, której wartości są zbieżne z wartościami grupy i która realizując wartości grupy, realizuje jednocześnie własne wartości1. Problemy przystosowawcze jednostki zawsze są konsekwencją zaburzeń w rozwoju emocjonalnym i społecznym. Rozwój społeczny rozumiany jest najczęściej jako „ciąg zmian dokonujących się w osobowości jednostki, które czynią ją zdolną do pełnienia konstruktywnych ról społecznych”2. Oznacza to nabywanie przez jednostkę umiejętności zachowania się zgodnego ze społecznymi oczekiwaniami, które to opiera się na uczeniu się podczas procesu socjalizacji i wychowania.
We współczesnych badaniach nad socjalizacją powszechnie przyjmuje się, że pojęcie to ukazuje proces powstawania i rozwoju osobowości, zachodzący we wzajemnej zależności ze społecznie przekazywanym środowiskiem socjalnym i materialnym3. Podstawowy problem można zawrzeć