Rozdział 1.2
W tym rozdziale:
— dowiemy się, jakie były początki logistyki,
— zapoznamy się z tym, jak rozwijała się logistyka,
— poznamy aktualny stan logistyki.
Początki logistyki są trudne do zidentyfikowania. Działalność praktyczna będąca przedmiotem zainteresowań logistyki - przemieszczanie dóbr - istniała oczywiście od momentu, kiedy rozwijać się zaczął handel. Problem polega więc nie na tym, kiedy powstała logistyka, ale kiedy zaczęto ją wyróżniać jako odrębny rodzaj aktywności. Uczeni lokują ten moment w różnych okresach i miejscach - w starożytnym Egipcie, starożytnej Grecji lub starożytnym Rzymie. Terminu „logistyka" w znaczeniu bliskim dzisiejszej definicji użył po raz pierwszy w XIX wieku francuski generał Henri de Jomini. Określił nim działalność polegającą na transportowaniu, zakwaterowaniu i zaopatrzeniu oddziałów wojskowych.
Termin „logistyka" związany był jednak nie tylko z wojskiem. Nazwa ta używana była dawniej również na określenie gałęzi logiki - tak zwanej logiki matematycznej, która zapisywała swoje twierdzenia za pomocą symboli matematycznych.
Przyjąć możemy, że początki logistyki są trudne do zidentyfikowania, a pochodzenie nazwy trudne do ustalenia. Trzeba też zauważyć, że cały historyczny rozwój logistyki nie miał praktycznie żadnego wpływu na współczesną logistykę.
Początki współczesnej logistyki datuje się na przełom lat czterdziestych i pięćdziesiątych ubiegłego wieku. Współczesna logistyka zaczęła się najpierw rozwijać w Ameryce Północnej, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, dopiero później trafiła na inne kontynenty.
Logistyka rozwijała się stopniowo. Rozwój ten podzielić można na kilka faz.
Faza pierwsza nazywana jest fazą fizycznej dystrybucji. Związana jest z burzliwym rozwojem wielkopowierzchniowych sklepów - marketów i supermarketów, który miał miejsce w Stanach Zjednoczonych na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych ubiegłego wieku. Fizyczna dystrybucja (nazwa przestarzała, wychodząca już z użycia) to działalność obejmująca transport produktów, ich magazynowanie, pakowanie, zarządzanie zapasami, lokalizację zapasów i magazynów, opracowywanie zamówień i obsługę posprzedażną od momentu wyprodukowania produktu do momentu jego dostarczenia do ostatecznego klienta. Ten obszar działalności logistycznej związany jest ze sferą handlu. Na początku logistyka zajęła się obsługą dynamicznie rozwijającego się handlu detalicznego prowadzonego przez wielkie sklepy.
Szybko jednak przekonano się, że nawet najsprawniej działająca dystrybucja nie zapewni dostępności produktów w sklepach detalicznych, jeżeli z powodu opóźnień w produkcji lub dostawie materiałów nie będzie produktów, którymi można będzie handlować. To zwróciło uwagę logistyki na sfery produkcji i zaopatrzenia. Rozpoczęła się druga faza rozwoju logistyki znana jako faza integracji. Logistyka zajmować się zaczęła przemieszczaniem dóbr w całym przedsiębiorstwie - począwszy od zaopatrzenia, a skończywszy na dystrybucji.
12