skanuj0032 (87)

5.5. Światowe sieci obszarów chronionych

183

■    „Tatry” (polsko-słowacki; po stronie polskiej Tatrzański PN), 1992;

■    „Puszcza Kampinoska” (Kampinoski PN i jego otulina), 2000;

■    „Polesie Zachodnie” (m.in. Poleski PN), 2002.

Warto zwrócić uwagę, że 1/3 rezerwatów biosfery w Polsce to rezerwaty powołane we współpracy z innymi państwami, wśród których „Karpaty Wschodnie” — jako pierwszy rezerwat biosfery na świecie — obejmuje części terytoriów aż trzech sąsiadujących z sobą krajów. Z wyjątkiem „Jeziora Łuknajno” w pozostałych najistotniejszą część stanowią parki narodowe, dlatego też nazwy rezerwatów biosfery są pochodną nazw tych parków.

Oprócz Światowej Sieci Rezerwatów Biosfery funkcjonują sieci regionalne, ustanowione dla poszczególnych kontynentów lub ich części: AfriMAB dla dużych obszarów Afryki, zwłaszcza wschodniej, ArabMAB dla państw arabskich, Redbios dla wysp wschodniej części Atlantyku i państw zachodniej Afryki, IberoMAB dla Ameryki Południowej i Środkowej, EABARN dla Azji Wschodniej. Najbardziej rozbudowaną siecią regionalną jest jednak, powstała w 1987 roku, EuroMAB: w połowie 2005 roku w jej skład wchodziły 243 rezerwaty biosfery w 32 krajach Europy i Ameryki Północnej.

Zagęszczenie (na 1 km²)

■ Afryka    ■ Ameryka Południowa

H Ameryka Północna H Australia z Oceanią QD Azja (bez Rosji) H Europa (bez Rosji)

H Rosja

Ważnym elementem programu MAB jest monitoring przyrodniczy, zapoczątkowany w drugiej połowie lat 80. ubiegłego wieku w 41 rezerwatach biosfery. Istotnym kryterium ich wyboru była wielkość obszaru, co najmniej 20 tys. ha, eliminujące ogromną większość rezerwatów położonych w Europie. Głównie z tego powodu w 1991 roku na kongresie EuroMAB w Strasbourgu zaakceptowano program Zintegrowanego Monitoringu Rezerwatów Biosfery (Biosphere Reserve Integrated Monitońng,

Rys. 5.1. Liczba i zagęszczenie sieci rezerwatów biosfery na różnych kontynentach (wg UNESCO-MAB Biosphere Reserve Directory 2006)

BRIM), zaproponowany, a następnie koordynowany przez Amerykański Narodowy Komitet UNESCO. Celem programu jest stworzenie komputerowej bazy przyrodniczych danych dla wszystkich obszarów chronionych, także nie objętych programem MAB, i zarządzanie tą bazą. BRIM stanowi jedną z wielu inicjatyw międzynarodowych, zmierzających do uporządkowania rosnącej liczby informacji o stanie i zagrożeniach różnorodności biologicznej na Ziemi. Programy te częściowo nakładają się na siebie, a częściowo