skanuj0047

98 Dziecko jako sprawca przemocy seksualnej)

forthe Treatment of Sexual Abuserś), jaka odbyła się w 1996 r. w Chicagdl Skala ta ma trzy działy:

1.    Przystosowanie społeczne (11 punktów),

2.    Natura popełnianych przestępstw seksualnych (7 punktów),

3.    Przyszłe plany życiowe (2 punkty).

Za najważniejsze wskaźniki ryzyka przestępstw seksualnych u dzieciij i młodzieży uważa się takie cechy, jak brak empatii, egoizm, skłonności do przekręcania faktów (cognitwe distortions), niska samoocena, a nade; wszystko zaobserwowane wcześniej epizody związane z przejawami agre^j sji seksualnej. Skala ta zostanie szerzej omówiona w rozdz. 5., poświęco-1 nym ocenie ryzyka powrotności do przestępstw seksualnych, jako że jesfl ona metodą diagnozującą nie tylko zachowanie dzieci i młodzieży.

Bardzo istotne spostrzeżenie odnośnie wymienionych powyżej wskaże ników przedstawił psycholog sądowy Richard Becket na konferencji zor-| ganizowanej 6-8 kwietnia 2000 r. w Madrycie przez Unię Europejską, poświęconej resocjalizacji (czy raczej terapii) młodocianych sprawców nadużyć seksualnych (Treatment of Young Perpetrators of Sexual Abuse - Possibilities and Challenges).

Becket podkreślił, że szereg cech psychicznych dzieci i młodzieży usposabia do agresji seksualnej. Najważniejszą z nich, jego zdaniem, jest narcyzm, który bywa szczególnie nasilony u dzieci i dojrzewającej młodzieży. Narcyzm zaś stanowi nie tylko esencję niskiego uspołecznienia, lecz także źródło wygórowanych oczekiwań wobec otoczenia oraz dotkliwie odczuwanego poczucia osamotnienia, a nawet odrzucenia ze strony najbliższych, co z kolei intensyfikuje kompensacyjne reakcje z ksobnymi fantazjami na czele. Staje się to także przyczyną skłonności do przekręcania i przeinaczania faktów. Cechy te należą zaś do najważniejszych uwarunkowań skłonności do przestępstw seksualnych, co tłumaczy, zdaniem Becketa, dlaczego wśród dzieci i młodzieży jest więcej sprawców czynów nacechowanych agresją seksualną niż u dorosłych.

Omawiane techniki diagnostyczne powinny pomóc w ustaleniu istotnej dla pracy wychowawczej i resocjalizacji typologii dziedzięcych sprawców przemocy seksualnej wobec innych, z reguły młodszych dzieci.

Jedną z ciekawszych tego rodzaju typologii zaproponowali M. J. 0’Brien i W. H. Bera (1986), którzy wyróżnili siedem typów nieletnich sprawców agresji seksualnej na podstawie stopnia ich demoralizacji i tym samym wzrastającej oporności na działania wychowawcze i resoqalizacyjne:

Naiwny eksperymentator - czasami bywa nim mały chłopiec, najczęściej jednak w wieku 11-14 lat, o bardzo małej kompetencji społecznej i niewielkim doświadczeniu seksualnym. Aktywność tego chłopca polega na namawianiu i proszeniu innego dziecka o obnażanie się i o wspólne wykonywanie różnych czynności seksualnych. Postępowanie takie nie powtarza się na ogól często, ponadto odbywa się zawsze bez użycia przemocy.

Desperacki poszukiwacz bliskich związków - jest zazwyczaj w tym samym mniej więcej wieku co przedstawiciel poprzedniego typu, mało zdemoralizowany, związki natury seksualnej z innymi dziećmi traktuje jako drogę przezwyciężenia poczucia osamotnienia i braku żywych kontaktów z najbliższym otoczeniem. Postępowanie takie wykazuje, niestety, dużą trwałość, jako że stanowi niejednokrotnie jedyną drogę do zawiązywania bliskich kontaków z innymi ludźmi. Przedstawiciel tego typu, podobnie jak i poprzedniego, nie wymusza siłą uległości seksualnej innego dziecka.

Wadliwie zsocjalizowany poszukiwacz przyjemności - to najczęściej chłopiec nieco starszy, rzadko w wieku dziecięcym, który został przedwcześnie rozbudzony seksualnie, dlatego też w sposób konsekwentny stosuje różne techniki manipulacyjne, którymi nakłania inne dzieci do zabaw seksualnych, które to zabawy bywają z reguły bardziej rozbudowane niż w przypadku typu pierwszego, są natomiast podobnie trwałym składnikiem zachowania takiego chłopca. Cechą najbardziej wyróżniającą ten typ jest częsta, czasami wręcz kompulsywna zmiana partnerów seksualnych. Reprezentanci tego typu na ogół również nie stosują przemocy w nakłanianiu innych dzieci do zabaw seksualnych.

Seksualnie agresywny - przedstawiciel tego typu, w odróżnieniu od typów poprzednich, znajduje upodobanie w zmuszaniu na siłę innych dzieci do czynności seksualnych. Zwykle taki chłopiec wychowywany był „twardą ręką”, co wytworzyło w nim odruch zdobywania siłą przyjemności seksualnych jako nieodłącznego jego zdaniem atrybutu prawdziwego mężczyzny.

Maniak seksualny - ma obsesję na punkcie seksu. Jest to najczęściej dziecko bardzo głęboko zdemoralizowane w wyniku zbyt wczesnego wprowadzenia w różne formy życia seksualnego, nie potrafiące się skupić dłużej na żadnej innej czynności. Cechuje go rażący brak przystosowania społecznego, złe wyniki w nauce i najczęściej skłonność do wybuchów niekontrolowanej agresji.