M- 4. Stężania roztworów
Wynika stąd, te masa roztworu wyjściowego utytego do mieszania jest odwrotnie proporcjonalna do różnicy stężeń roztworu wyjściowego i końcowego (reguła mieszania).
W tego rodzaju obliczeniach dogodnie Jest stosować tzw. schemat krzyża iw. Andrzeja, wynikający z tej reguły. Po lewej stronie umieszcza się stężenia roztworów wyjściowych (c* i Ca), w środku żądane stężenie Cj, a poprawy stronie różnice stężeń (cj - Oj) i (C| - Cj). Różnice te są liczbami określającymi stosunek wagowy roztworów, które należy zmieszać.
)
Przykład 18
W jakim stosunku wagowym należy' zmieszać 40% i 13% NaOH, aby
otrzymać roztwór 20%? | ||
Rozwiązań ie | ||
m,i - masa 40% NaOH m,*- |
masa 13% NaOH |
4 |
C| = 40%^^ |
—(Cj-Ci)-20-13 =7 | |
^Tcj-20%__ | ||
Ca-12%-" |
(ct-cj)-40-20^20—— | |
nvt: mg - 7 :20 |
Przykład 19 - ____—. . ^ _________ _ _r '
IlJTm3 60% HNOj o gęstości 1,372 g/cm3 należy dodać do 200 cn? 10% UNOj o gęstości 1,056 g/cm3, aby otrzymać roztwór 20%?
Rozwiązanie
w
ci = 60,0%; Vrt-x; d, - 1,372 g/cm3;
ca-10,0%; Vr2 - 200 cm3; da = 1,056 g/cm3; o* - 20%;
d - 60% (c^ - C2) * 20 -10 = 10
*-• ^T-20%-^^
ca - 10% imvi(ct ~ <*)" 60 t 20-40
nvi: mia * (Vrt • <h): (Vrt • 4a) -1:4 Vri = x - Via • (d2/dt) • 1/4 - 200 cm3 • (1,056/1,372) • 1/4-38,48 cm3
Przedstawione stosunkowo proste bilanse znacznie się komplikują, gdy stężenia mieszanych roztworów nie są stężeniami procentowymi, lecz wyrażone są w innych jednostkach. —
Pnyklad 20
Zmieszano po 100 g 11,88 molalnego i 0,938 molainego KOH. Jakie jest. ... , .. . ■-stężenie molalne otrzymanego roztworu? Mkoji = 56,11 g/mol.
Rozwiązanie
Nie można tutąj zastosować wykorzystywanego powyżej schematu. Do t znalezienia stężenia molalnego końcowego roztworu konieczne jest odrębne ; zbilansowanie ilości moli KOH oraz ilości gramów HjO przed i po mieszaniu.
| Bilans KOH
Roztwór 1: Na 1000 g wody przypada 11,88 moli KOH, co odpowiada | 11,88-56,11 = 666,59 g KOH, czyli w 1666,59 g roztwoni znajduje się
! . 11,88 mola KOH. Więc w 100 g tego roztworu znajduje się 100-11,88/1666,59 “ 0,713 mola. - .
SW
i Bilans HjO
Roztwór 2: Na 1000 g wody pnżypadą 0,938 mola KOH, co odpowiada 0,938-56,11" 52,63 g KOH, czyli w 1052,63 g roztworu znajduje się 0,938 mola KOI I. Więc w 100 g tegoroztworo znąjduje się 100-0,938/1052,63 - 0,089 ipola, W otrzymanym roztworze 3 znajduje się (0,713 + 0,089) mol = 0,802 mola*
xr Roztwór 1:100 g roztwoni zawiera 0,713 mola KOH, ożyli 0,713-56,11*
40,00 g KOH. Resztę.(100-rr 40,00) = 60,00 g stancjwi woda."__“
r-f
Roztwór 2: 100 g roztworu zawiera 0,089 mola KOH, czyli 0,089-56,11 « 4,99 gKOH. Resztę (100 - 4,99) =» 95,01 g stanowi woda.
W otrzymanym roztworze 3 znajduje się (60,00 + 95,01) g = 155,01 g wody. W roztworze tym na 155,01 g wody przypada 0,802 mola KOH, więc na 1000 g wody przypada x
0,802 • 1000/155,01 = 5,17 mola KOH. Otrzymany roztwór jest 5,17 molainy.
Przykład 21 MM
HjO
Zmieszano po 100 g roztworów wodnych etanolu, w których ułamki molowe C2H5OH wynosiły odpowiednio 0,0417 i 0,3699. Jaki jest ułamek molowy, etanolu w otrzymanym roztworze? Mc^oh ■ 46 g/mol. M 18 g/mol.