skanuj0090 (30)

Skuteczność współudziału uczniów w organizowaniu lekcji

liwa jest do zastosowania zwłaszcza w organizowaniu lekcj i i to zarówjnd w ich planowaniu, jak i przygotowywaniu, prowadzeniu i ocenianilfl Dotychczasowe badania, dotyczące skuteczności organizowani* ll w ten sposób lekcji, wykazały, iż uczniowie:

—    chętnie uczą się i angażują w rozwiązywanie nurtujących ich prtd blemów;

—    z łatwością nawiązują otwarte i szczere kontakty z nauczycielem; a

—    okazują przychylny stosunek do szkoły, nauki szkolnej i nauo/y*I cieli;

—    zachowują się spontanicznie i są zdyscyplinowani;

—    mają wysoką samoocenę i poczucie niezależności;

—    wykazują wzrost myślenia twórczego i pomysłowości;

—    maj ą rozbudzoną ciekawość;

—    przejawiają gotowość do kierowania własnym rozwojem (C. R. Ko*] gers, 1983, s. 159 i n.; 197-224).

Skuteczność przedstawionej tu metody potwierdziły także badan li i przeprowadzone w Polsce (por. M. Łobocki, 1975; B. WojciechowflkM| -Charlak, 1991). Potwierdziły one, iż wzmożony udział w organizowli niu lekcji sprzyja pogłębieniu przychylnych postaw wśród uczni|^| powoduje wzrost spoistości stosunków społecznych w klasie oiHh korzystnie wpływa na zmianę stosunku uczniów do nauki szkolnej a także przyczynia się do zwiększenia ich aktywności i samodzielnolH Ponadto skutecznie eliminuje lub znacznie ogranicza zrutynizowan^H chowania nauczycieli i uczniów. Wpływa też mobilizująco na pof.ly bianie swych wiadomości oraz uczy krytycyzmu wobec omawia nyalfl na lekcji problemów i prowadzenia jej w sposób tradycyjny.

Metoda współudziału uczniów w organizowaniu lekcji jest prjl prowadzana w czterech etapach. Pierwszym z nich jest umożliwiani!] uczniom udziału w planowaniu lekcji. Udział taki możliwy jest na Gg(w tylko w odniesieniu do tematów, którymi są uczniowie bliżej zaintdA sowani i znająje przynajmniej częściowo.

Współudział uczniów w planowaniu lekcji

Współudział uczniów w planowaniu lekcji może przebiegać w im stępujący sposób: 1) uświadomienie znaczenia ich współudziału w pin nowaniu lekcji łącznie z sugerowaniem im określonych zadań, jak Id mogą podjąć się w związku z przewidzianym planowaniem; 2) p®"ł stawienie uczniom przygotowanego przez nauczyciela projektu płatni lub samodzielne przez nich układanie go w klasie; 3) ustosunkował® się uczniów do przedstawionego lub wspólnie ułożonego planu; 4) SluN mułowanie ostatecznej wersji planu i uzyskanie na nią zgody kład 5) wypowiedzi uczniów dotyczące możliwości czynnego przez nich wlffij

Ozania się w jego realizację; 6) podsumowanie przez nauczyciela wypo-jWiedzi uczniów (por. M. Łobocki, 1975, s. 127-179).

Wspólnym planowaniem lekcji obejmuje się — poza doborem poszczególnych tematów — także konkretne zadania służące realizacji ! Uli planowanych zajęć lekcyjnych. Omawiane lub przygotowywane plany mogą dotyczyć jednej lub zaledwie kilku lekcji odbywanych pod-!his 2-3 miesięcy i w odstępie 2-3 tygodni. Zaplanowane w ten sposób lekcje dobrze byłoby zapisać do zeszytu i zasugerować materiały źródłowe, np. czytanki lub inne opracowania związane z przewidzianymi W planie tematami.

Wbpóluii uczniów w przy*. winluBt

Drugim etapem współudziału uczniów w organizowaniu lekcj i jest przygotowywanie jej najczęściej w warunkach pracy zespołowej. W tym bólu powołuje się zespoły doraźne, tj. z zamiarem przygotowania tylko JinlneJ lekcji — są to zespoły przeważnie 2-3-osobowe, które po wyko-■finiu swych zadań przestają istnieć. Możliwe są również zespoły stale, uyli powoływane na czas dłuższy. Uczestnicy ich spełniają nierzadko 11 mkeję ekspertów w określonej dziedzinie wiedzy i działań praktycznych. Zespoły te przyjmują niekiedy nazwę „przyrodników”, „bibliotekarzy”, „miłośników książek”, „informatyków”, „artystów” itp.

Do zadań — wykonywanych przez zespoły zarówno doraźne, jak I utnie — należąm.in.: przeprowadzenie wywiadów, przygotowanie in-fetnizacji, wystawki, gazetki, a także sformułowanie problemów, jakie warto by rozważać na zaplanowanej i przygotowywanej lekcji oraz zgłoszenie różnych propozycji dotyczących prac domowych, jakich uczniowie mogliby zobowiązać się wykonać celem pogłębienia omawianych lut lekcji zagadnień.

Podczas współudziału uczniów w przygotowywaniu lekcji możliwa jest także ich praca indywidualna. Polega ona na wyuczeniu llf piosenki lub deklamacji wiersza oraz wykonaniu takich czynności uslu-fcwych, jak: udostępnienie interesującej książki, zgromadzenie wy-linków z gazet, przygotowanie komputerowego wydruku ciekawszych W listów, zapewnienie korzystania na lekcji z urządzeń audiowizualnych, Bj. magnetofonu, odtwarzacza płyt CD lub magnetowidu, a także ko l/VMlunia z sieci internetowej itp. Nie wyklucza się również zbiorowego ptpóludziału w przygotowywaniu lekcji. Znajduje to najczęściej swój wyraz we wspólnym wyjściu do kina, teatru czy muzeum, jeśli oczywisto wiąże się to z tematem zaplanowanych i przygotowanych zajęć.

Wpóluii uczniów w prown tlfcniu k

Trzecim etapem współudziału uczniów w organizowaniu lekcji jest kil występowanie w roli „nauczycieli”, polegające na pełnieniu przez Ml>^łh zadań, których wykonywani® w systemie nauczania tradycyjnego l*i z,y a ługuje wyłącznie nauc/wleloiii Ale nie oznacza to bynajmniej,

1 Iwlmly ntltlfjfllywnn gl ll|mwy <* 11 /