skanuj0092

im l mmmm uMmM UośunkńwibiytniumHhwph

juko Inką sytuueję w skali krajowej hąd> międzynarodowej, Ir /iigioAtnn "^<ł łom, interesy lub cele zaungn/ownnych stron". Główne elementy prueónii IM r/ąd/ania kryzysowego zawiera tablica 6.6.

Tablica 6.6. Główna olomonty procesu zarządzania kryzysowego

STANY KKYZYSI

WpKKgilnlrnk		ESKALACJA				Dl 1 *-k	M M JA !
		Pokój	Spór	Konfron tacja	Konflikt zbrojny	drenie	Mulim j rar|a 1
CrynuuMi w raną-dcanw byty*' wym	Monitorowanie sytuacji	X	X	X	X	X	X ')
	Wykrywanie kryzysu	X	X
	Powstrzymy wanie		X	X	X	X
	Wychodzenie				X	X	X ^
	Budowanie pokoju					X	...ii

2rtdk>. to«tfK Ono lUtfnM HanJboul. Al. cyt. ł. IM.

Oto kiutki opis wymienionych raz. Moniiorawanie sytuacji polega na gro* m,ulżeniu informneji i ich przetwarzaniu, w- wyniku czego powstaje ohrat sytuacji wspomagany eweniuulną prezentacją. Wykrywanie kryzysu obejmują /astosowunic określonej metodologii w celu identyfikacji zjawisk i trendów, które wskazywałyby, że może zdarzyć się coś niepomyślnego. Powstrzyma* •unii* obejmuje jasne postawienie narodowych czy instytucjonalnych c#> lów. ustanowienie alternatywnych strategii działania i przyjęcie kryteriów •ch użycia, a potem formułowanie planów ich wdrożenia oraz - dzięki sta* •emu monitoringowi ocena ich wpływu na sytuację wraz z ponowną oceną narodowych instytucjonalnych celów. Iluhothenie obejmuje ogólne określenie pukry/ysowęj stabilnej sytuacji zgodnie i krajowym i'międzynarodowymi celami. Faza ta zawiera uzgodnienie harmonogramu wychodzenia / kryzysu. Obejmuje ocenę ryzyka na każdym szczeblu wdrażania ra/cm t planami na wypadek odwrócenia się procesu. Budowanie pokoju obejmują dyskusje z adwersarzami ukierunkowanymi na ustanowienie wzajemnie akceptowanych działań i ich harmonogramu, prowadzących do stabilnej sytuacji pokryzysowąj*³.

lak czy inaczej, eskalacja kunrliktu kiedyś się kończy i następuje dccsknln-tju, czyli proces obniżania napięcia polityczno-militarnego w stosunkach międzynarodowych. Ma bardzo różny przebieg nie widać podstaw, by sądzić, zc cały cykl eskalacja/deeskalacja ma charakter symetryczny. Proces cskala

rn Umer* Ł/uu    //umift-a. NuTOi AlMHlH. IwiMl. Aiąpul 1999. Docu-

«*•* ŁAPC (COtii:)!*99)1. s. 11-2.

** Por liUr. ł. ||-a-ll-9-• |i mol* być dłuższy niż proces decskalacji, może leż być odwrotnie. Procesy etkalacji/dccskalacji są trwałą cechą stosunków międzynarodowych i przebiegam nuędzy dwiema skrajnościami — pomiędzy absolutnym pokojem a absolut ną wojną.

0.6. Modele wrogoaci/przyjazm

Każdego z uczestników systemu międzyluuutkmego utozna opisać w terminach ..odpowiednich zmiennych”. Część z nich już poznaliśmy; miały one głównie charakter zmiennych „obiektywnych”. W stosunkach międzynar«xlowych dużą rolę grają również czynniki subiektywne. Oczywiście podział na zmienne obiektywne i subiektywne jest w dużej mierze umowny. Do jednych i drugu h zaliczamy najczęściej takie kategorie, jak stany wojny i pokoju, stopnie wrogu ici i przyjaźni, sojuszu i nieprzyjaźni, budżety zbrojeniowe, rozmiar gcogialu z ny, przyjazne i wrogie porozumiewanie się itd. Mając takie zmienne, można ią pokusić o ich uporządkowanie i zaproponować pewne relacje między mmi (jak m.in. to. że odczuwanie intensywności wrogości jednego z państw jest funkiją wrogości drugiego), co uczynił np. model Lewisa Richardsona.

Faktem jednak jest. że ludzie, których decyzje określają politykę i działania państw ..nic odpowiadają na «obicktywne» okoliczności sytuacji, cokolwiek miałoby to znaczyć, ale na swoje « wyobrażenie* o tej sytuacji"”. Chodzi więc o to. co myślimy o świecie, a nie o to, jaki on rzeczywiście jest. Oczywiście to wyobrażenie może być „dobre" (odpowiednie, ścisłe, prawdziwe) i „złe” (nieodpowiednie, nieścisłe, nieprawdziwe).

Wpływ narodowych wyobrażeń (wizerunków) na relacje pomiędzy państwami, czyli na przebieg wydarzeń w stosunkach międzynarodowych jest bardzo duży. Stosunki między państwami można opisać przy wykorzystaniu różnych wymiarów. Jednym z nich jest wrogość i życzliwość. Intensywność tych odczuć może być różna, dlatego można sobie wyobrazić pewną przybliżoną skalę pomiaru natężenia wrogości i życzliwości wobec innych narodów. Odczucia te często są odwzajemniane. Ale nie zawsze musi tak być. Zauważa się wręcz Jako prawidłowość, że „większość narodów wydaje się odczuwać, iż Ich nieprzyjaciół ecehąje o wiele większa wrogość niż ich samych. Jest to typowa reakcja paranoiczna; dany naród wyobraża sobie siebie jako otoczonego prze/ wrogo nastaw ione narody, co do których on sam ina jak najlepsze i przyjazne intencje"’'*.

Ważnym podwytniurcin wyobrażenia wrogość życzliwość jest stabilność, vz> też pewność relacji. Życzliwy stosunek ulega często sformalizowaniu w postaci sojuszu. Sojusze jednak zmieniają się, dawni przyjaciele stają się wrogami, a dawni wrogowie przyjaciółmi.

” K. E Boulding. Nuliomil unugus . U* cyt., ». 33.