Rozdział 2
ntfsawowe koncepcje formułowania strategii przedsiębiorstwa
43
Hpego stano-■e jedna pro-■rategii może Hierciedlenia ■perspektyw ■pcje strate-■ozpatrywane
Łcia strategia ■ w sprawie fcyteriów jej
■ tj. te, które ^fcałości, lue i czynniki
Hjmrencji, g. walnej bądź
■Aktywności, ■stać i klasycz-Bcji. Niekiedy lldej biorą pod
|
e z całym oto-pe publiczne). E w następują-
sałtowania po-
pchnologicznej
paz zespołu ka-ierzonych ce-
2ce, [w:] W. Ja-porsru'. Wyd. Uni-
k. 97.
Kierunki i możliwości działania przedsiębiorstw ograniczają się więc do wy-■m produktów, rynków i technologii, co następuje na podstawie rozpoznania charakteru rynków oraz posiadanych przez podmioty zasobów. Podstawowym IbtlLiii strategii przedsiębiorstw jest określenie decyzji w zakresie:
— produktów i usług, które mogą być wytwarzane, i- klientów, których mogą znaleźć,
- przestrzeni geograficznej działalności (lokalnej, krajowej, międzynarodowej, P globalnej).
! Strategia jest więc tutaj pojmowana jako koncepcja kierunku misji produktu lashigi) - rynków - technologii w dziedzinie określonego segmentu (sektora ■ring), która jest zależna od zapotrzebowania i chłonności rynków5. W gospo-®nce rynkowej występują różne modele rozwoju przedsiębiorstw6. Model przedsiębiorczy jest właściwy przede wszystkim dla rozwoju małych przedsiębiorstw. Charakteryzuje się on dużą spontanicznością, natomiast założenia strategii są na ogół intuicyjne (osobiste doświadczenia przedsiębiorcy), brak jest wyczerpującej oceny rynku i znajomości popytu efektywnego. Powstaje w myślach naczelnego kierownictwa podmiotu, może nie mieć nawet charakteru specjalnego dokumentu. Model korporacyjny odnosi się do dużych podmiotów gospodarczych, których strategia opiera się na określonych regułach racjonalności i formułowana jest przez specjalistów w dziedzinach: programowania, projektowania konstrukcyjnego, technologicznego, zarządzania finansami, marketingu, organizacji i zarządzania. Wspomniane modele (przedsiębiorczy, korporacyjny) tworzą odpowiednią konfigurację ekonomiczno-techniczną, społeczną, organizacyjną i dotyczą skupienia się na określonych płaszczyznach działania.
Ogólne sfery strategii przedsiębiorstw zawierają trzy podstawowe składowe7. Pierwszą z nich jest struktura materialna, struktura podmiotowa i główne tendencje rozwoju technologicznego. Druga obejmuje system ekonomiczno-finansowy przedsiębiorstwa, który odzwierciedla wszystkie przyjęte rozwiązania regulacyjne, określa strumienie zasilania finansowego, w tym podział akumulacji i systemy motywacyjne.
Strategie przedsiębiorstw odnoszą się do okresów długich i średnich, natomiast decyzje strategiczne dotyczą zmian zasadniczych i głębszych. Strategie przedsiębiorstw rozpatrują cele i środki ich realizacji o jakościowo nowych cechach w stosunku do stanu wyjściowego. Przyjmuje się rozmaite kryteria wyróżniania horyzontu czasowego realizacji poszczególnych celów - od kilkuletnich (2-3 letnich) do 15-letnich, opartych na kryterium programów, które determinują swobodę wyboru rozwoju.
5 Por. W. Janas/.. Strategia rozwoju przedsiębiorstw, „Nowator”, 2000, nr 3, s. 8.
6 W. Kieżun. op. cit., s. 98-114.
7 S. Kuziński, Polityka przemysłowa. Spory wokół strategii rozwoju, Ossolineum, Wrocław-Warszawa 1992, s. 45.