skanuj0382

Wartość K przyjmuje się z tabl. 14.1, a wartość M wyznacza się z wzoru 14.1, w zależności od przenoszonej mocy i prędkości obrotowej wału. Ponieważ siła tarcia zależy od siły docisku (T=F_w/j), moment tarcia oblicza się wg wzoru

(14.13)

M_T = F_w- /i- 0,5D_m

przy czym D_m oznacza tu średnią średnicę tarcia, tzn. średnicę koła, na którego obwodzie przykłada się wypadkową siłę tarcia. Zwykle przyjmuje się

D_m

D_z + D_w 2

(14.14)

Wymiary tarcz często są ustalane w zależności od wymagań konstrukcyjnych (np. od wymiarów gabarytowych maszyn). Orientacyjne wartości D_m można przyjmować w zależności od średnicy wału: dla sprzęgieł tarczowych D_m = (4 -f- 6)d, dla wielopłytkowych D_m = (2 4)d, a dla stożkowych D_m = (3 - \Q)d.

Trwałość sprzęgła zależy od wartości jednostkowych nacisków powierzchniowych, które oblicza się z wzoru

(14.15)

K _ F_w ^s -_A(n-Di)

Oznaczając szerokość powierzchni ciernej jako b, pole powierzchni styku tarcz można wyrazić w postaci

S^(tii-Dl) = -(D_z + D_w)(D_I-D_w) = ¹^-2D_rn-2b^%D_mb    (14.16)

Podstawiając zależności 14.13 i 14.16 do wzoru 14.15 otrzymuje się warunek na naciski powierzchniowe w postaci

P =

b

2 M_r Dn-n-n

(14.17)

Wartości nacisków dopuszczalnych dla sprzęgieł ciernych przyjmuje się z tabl. 14.2. Dla zapewnienia większej trwałości sprzęgła zaleca się przyjmować niższe wartości k_Q, natomiast przy małych prędkościach obwodowych 0><3 m/s) oraz dla sprzęgieł rzadko włączanych (poniżej 10 razy w ciągu godziny) można przyjmować wyższe wartości k₀.

W celu zapewnienia równomiernego rozkładu nacisków na powierzchniach ciernych konstrukcja sprzęgła powinna być sztywna, szerokość zaś powierzchni ciernej powinna wynosić b = (0,15 -=- 0,3)Z)_m, a dla sprzęgieł wielopłytkowych b = (0,1 -=- 0,25)Z>_m-

W sprzęgłach ciernych duża część włożonej energii (nawet do 50%) zamienia się na ciepło, powodując ujemne skutki w postaci strat energii

382