skanuj0066 (Kopiowanie)

8.5.2. Dawka inicjująca i podtrzymująca

Stan stacjonarny ustala się po czasie zależnym od biologicznego okresu półtrwania substancji leczniczej i jak zaznaczono na str. 122, 95% tego stanu jest osiągane po czasie równym 4 biologicznym okresom półtrwania. Stwarza to oczywiście poważne problemy przy wielokrotnym podawaniu leków o długim okresie półtrwania i dlatego też dawkowanie takich leków rozpoczyna się zwykle podaniem odpowiednio dużej dawki początkowej (inicjującej), a kontynuuje podawaniem mniejszych dawek podtrzymujących.

Dobór dawki inicjującej nie może być przypadkowy ale musi być dokonany w oparciu o kinetyczną interpretację procesu kumulacji substancji leczniczej. Opierając się na nich można wykazać, że między dawką inicjującą D* i podtrzymującą D istnieje następująca zależność:

^D‘-^DT=pm    (8-5o)'

D=Z)*( l-e-^KT)    (8.51)

Poszczególne symbole mają w tych równaniach znaczenie jak wyżej, tzn. K oznacza stałą szybkość eliminacji, a t przedział czasu między podawaniem kolejnych dawek.

Ryc. 8.14. Przebieg zmian stężenia substancji leczniczej w organizmie po wielokrotnym podaniu dawki podtrzymującej (-) oraz po podaniu dawki inicjującej i dawek podtrzymujących (-----)

130 Zarys biofarmacji

Na rycinie 8.14 przedstawiono przebieg stężenia substancji leczniczej w organizmie, po podaniu dawki inicjującej D* i następnie dawek podtrzymujących D, co xh. Szczególnie prosto wygląda ten problem wówczas, gdy lek jest podawany w odstępach czasu t = r₀,₅. Jak łatwo wykazać, Sawka inicjująca jest wówczas równa podwójnej dawce podtrzymującej lub dawka podtrzymująca jest połową dawki inicjującej.

Jak wynika z ryc. 8.14 tego rodzą u schemat dawkowania zapewni przez cały czas podawania leku stężenia w przedziale między maksymalnym I minimalnym stężeniem substancji leczniczej w stanie stacjonarnym. Opierając ustalenie schematu dawkowania na średnim stacjonarnym stężeniu substancji leczniczej w osoczu:

Ć = D ■ K -V_d    (8.52)

wielkość dawki inicjującej należy obliczać z równania:

D* = V<t-Ć    (8.53)

C — średnic stężenie w stanie stacjonarnym,

Vd — objętość dystrybucji substancji leczniczej.