skanuj0430

Parametry te określają bariery wejścia do branży, możliwości konkurowania w branży (czyli utrzymania i wzrostu udziału w rynku) oraz możliwości wzrostu. Parametry charakteryzujące atrakcyjność branży są wzajemnie powiązane. Skala rynku określa możliwości osiągnięcia wysokich dochodów i rentowności. Tempo wzrostu rynku oznacza identyfikację fazy cyklu rozwoju rynku, określa zatem perspektywę wzrostu w tym sektorze. Poziom rentowności w połączeniu ze skalą rynku oraz tempem jego wzrostu określają perspektywy zysków w danym sektorze. Intensywność konkurencji wpływa na bariery wejścia, zyskowność, możliwość zdobycia udziału w rynku. Warunki rozwoju danego sektora określa polityka przemysłowa realizowana w danym okresie. Wymagania technologiczne i kapitałowe określają bariery wejścia i kapitałochłonność wzrostu produkcji w danym sektorze (por. punkt 2.6).

Wielowymiarowa ocena stopnia atrakcyjności sektorów wymaga zastosowania metody oceny stopnia intensywności występowania danej cechy i metody syntetyzacji ocen odnoszących się do poszczególnych wymiarów.

Najprostszą metodą oceny stopnia intensywności występowania danej cechy jest metoda punktowa. Bardzo popularna jest ocena punktowa w granicach od 1 do 5: 1 - przy minimalnej intensywności danej cechy i 5 w przypadku maksymalnej. Cechy, które wpływają negatywnie na atrakcyjność sektora, są oceniane w odwrotnej skali: 5 - w przypadku minimalnego natężenia cechy negatywnej i 1 - w przypadku maksymalnego. Ocena syntetyczna atrakcyjności sektorów jest dokonywana przy zastosowaniu wag określających istotność wpływu poszczególnych cech.

W tabeli 5 podano taki przykładowy system wag¹. Jak zauważamy, zróżnicowanie wag dotyczących poszczególnych cech określających atrakcyjność sektora jest duże: od 0,05 do 0,20, a więc ocena najwyższa czterokrotnie przewyższa najniższą. Najwyższe wagi (0,20) nadano takim cechom jak tempo wzrostu popytu oraz intensywność konkurencji. Wyższe niż średnie wagi (0,15) otrzymały skala rynku oraz warunki rozwoju danego sektora. Nieco niżej średniej (0,10) zostały ocenione wpływy rentowności oraz wymagań technologicznych i kapitałowych. Najniższe wagi (0,05), czyli najniższy relatywny wpływ, przypisano takim czynnikom jak sezonowość i cykliczność oraz czynnikom społecznym i politycznym. Zwraca uwagę relatywnie niewielkie znaczenie rentowności oraz wymagań technologicznych i kapitałowych. Także skala rynku nie otrzymała najwyższej wagi.

Syntetyczny wynik oceny atrakcyjności sektora otrzymujemy przez sumowanie ważonych ocen intensywności poszczególnych cech. W przedstawionym przykładzie ocena ta wynosi 2,9, jest to zatem sektor o atrakcyjności wyższej niż średnia.

148

1

A. Thompson, A. Strickland, Strategie Management, s. 130.