98
Rozdział 3
Strategie rozwoju przedsieni
rozwoju przedsiębiorstwa12. W latach pięćdziesiątych szczególną uwagę przywiązywano do koncepcji strategicznego dopasowania H.I. Ansoffa, Andrewsa oraz A.D. Chandlera. Za jedno z podstawowych kryteriów zróżnicowania strategii H.I. Ansoff uważa relacje między zmianami w rynku i w produkcie, co znajduje odzwierciedlenie w tzw. strategiach produkt - rynek13:
- opóźnionego dostosowania do zmian w otoczeniu,
- wyprzedzania zmian w otoczeniu,
- kreowania zmian w otoczeniu.
Na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych sformułowano koncepcje podejścia zasobowego (E.T. Penrose), opierającego się na założeniu, że czynnikami przesądzającymi o wyborze strategii podmiotu są jego zasoby, przede wszystkim specyficzne i niepowtarzalne umiejętności.
Z kolei w latach siedemdziesiątych na szczególną uwagę zasługiwało podejście pragmatyczne, którego odzwierciedleniem są modele portfolio Boston Consulting Group Arthura D. Little’a i McKinseya14, modele wykorzystujące cykl życia organizacji L.E. Greinera15, modele cyklu życia wyrobu Ch.W. Hofera16, a także tablice skonstruowane przez D. Abbela i J. Hammonda17.
Strategie dziedzin gospodarowania odnoszą się do wszystkich istotnych wymiarów zachowań rynkowych (produkt - rynek), nazywane są również strategiami domen lub biznesów. Posiadają one własną charakterystyczną misję wynikającą z celów wiodących, a także własną strategię. Podstawę strategii dziedzin gospodarowania ze względu na relacje między przedsiębiorstwami stanowi koncepcja konkurencyjności.
W zarządzaniu strategicznym w latach osiemdziesiątych XX w. za podstawowy dla określenia strategii trzeba przyjąć model M.E. Portera skupiający się na warunkach zewnętrznych (otoczeniu i cechach firm konkurujących)18. W modelu M.E. Portera wyróżniono trzy podstawowe strategie konkurencji: strategia zróżnicowania, przywództwa kosztowego i strategia koncentracji. Autor charakteryzuje tzw. strategie podstawowe jako wewnętrznie zgodne metody zachowania przedsiębiorstwa, które prowadzą do sformułowania i utrzymania pozycji przez długi okres, a tym samym osiągnięcia lepszych wyników w stosunku do konkurentów w sektorze.
12 Zob. Z. Pierścionek, Strategie rozwoju..., op. cit., s. 20-22.
13 H.I. Ansoff, Zarządzanie..., op. ćit., s. 222.
14 A.D. Little, Management System for the 8(fh, C.A. San Francisco 1980, s. 62.
15 L.E. Greiner, Evolution and Revolution as Organizations Grow, Harvard Business Review, no 5-6, s. 37-46.
16 Ch.W. Hofer, Toward a Contigency Theory of Business Strategy, Academy of Management Journal 18 [4], 1975, s. 24.
17 D. Abbel, J. Hammond, Strategie Markets Planning. Problem and Analytical Approaches. Prentice Hall - International, Englewood Cliffs 1979, s. 86.
18 M.E. Porter, Strategia konkurencji, PWE, Warszawa 1994, s. 54.
t Strategia zróżnica
nowego, sprowadza s
typu strategia przyjmą
zainteresowanych zan
można powiedzieć o w
aość klientów do prod
nia przed rywalizacją!
pięcia niezbędności m
L Strategia przywód
Kasztów własnych wyl
cyjnymi. bez obniżaną
eów własnych mogą ■
z efektu skali i doświa
tywności i innowacyjni
I Uwzględniając moa
konkurencji)19 trzeba a
dzy istniejącymi firma
przetargową nabywcaj
wyrobów lub usług*
przedsiębranie przezm
do utrzymania pozycja
siłami konkurencyjny^
acyjnego) i unikalności
jące się, sektory dojrzał
B Strategia koncenti
klientów, na zidentyfila
na rynku rozumianym i
^Podstawowym żaka
skim segmencie aniżefl
korzystuje społeczny p
Bpkwencji prowadzi do I , .20 townosci .
m W praktyce gospoJ cjacji i strategia przyj mi, a badania przeprofl żadne z nich nie realia wanie modelu Portera czekiwania (strategie i
k Ibidem, s. 22. p° Ibidem, s. 54-55.