skanuj0009 (150)

ORGANIZM CZŁOWIEK

dnia, dominuje jego część współczulna - osiągając szczyt aktywności w godzinach po południowych. W nocy kontrolę nad pracą narządów przejmuje część przywspółczul na, której szczyt aktywności przypada w godzinach nocnych i rannych.

►    Układ nerwowy składa się z części ośrodkowej, obejmującej mózgowie i rdzeń kręgowy, oraz z części obwodowej, obejmującej rozciągające się w całym ciele nerwff oraz narządy zmysłów, a także rozrzucone komórki receptorowe.

►    Czynnościowo układ nerwowy dzieli się na część somatyczną, która odpowiada za reakcje kierowane świadomie, oraz część autonomiczną - koordynującą działanie narządów wewnętrznych i serca.

►    W układzie autonomicznym wyróżnia się układ współczulny i przywspółczulny.

►    Część współczulna i przywspółczulna autonomicznego układu nerwowego działają antagonistycznie, powodując wzmożenie (pobudzenie) bądź ograniczenie (zahamowanie) aktywności narządów wewnętrznych

jgMfl    \

1.    Wymień trzy najważniejsze części mózgowia.

2.    Porównaj działanie układu nerwowego somatycznego i autonomicznego.!

3.    Analizując kontrolę wydzielania soku żołądkowego, wyjaśnij, że antagonistyczne dza łanie części współczulnej i przywspółczulnej układu autonomicznego sprzyja zachowa niu homeostazy organizmu.

Łuk odruchowy    \

■ reakcje odruchowe ■ rodzaje receptorów ■ odruchy

¹

■ Reakcje odruchowe

Odruchem nazywamy automatyczną reakcję organizmu na bodziec zewnętrzny tab I wewnętrzny, zachodzącą przy udziale ośrodkowego układu nerwowego.

Każdy odruch zaczyna się odebraniem bodźca działającego na receptor (zakończę® nerwowe lub wyspecjalizowaną komórkę receptorową), kończy zaś zmianą działą® określonego narządu wewnętrznego.

Łukiem odruchowym jest określana droga, jaką przebywa impuls nerwowy od rec® tora do efektora (ryc. 39.1). Łuk odruchowy stanowi strukturalny (anatomiczny) cfl ment reakcji odruchowej. Składa się z pięciu zasadniczych elementów: ■ recept