Lit jest metalem nadzwyczaj energicznie reagującym z wilgocią i tlenem powietrza, dlatego trudne jest stosowanie go w pogląd metalicznej lub w postaci stopów.
Również trudne byłoby stosowanie jako paliwa sproszkowanego wapnia. Wapń w temperaturze pokojowej reaguje energicznie z wilgocią i tlenem powietrza. Natomiast jest zupełnie możliwe Klonowanie stopów wapnia.
Tablica 7
WlmtnoAci fizykochemiczne stosowanych w pirotechnice pierwiastków i ich
tlenków1
IMcrwIn- łłleK |
u ~ <x •N ^'•5 0 i? |
Temperatura! zapłonu pro-! szku w po- i wietrzu °C | |
Temperatura topnienia °c |
Temperatura wrzenia °c |
Ilość substancji spalanej przy użyciu 1 g tlenu, g |
ąouo[j, |
ó cc,. |
3 SS° 0 i .5 |
Ho |
1,8 |
>800 |
1284 |
2970 |
0,50 |
BoO |
2520 |
(3900) |
Al |
2,7 |
>800 |
660 |
~24()0 |
1,12 |
Al203 |
2050 |
2980 |
II krynt. |
2,3 |
>900 |
2300 |
3550 |
0,45 |
B203 |
800—1100 mięknie |
.— |
1,1 |
0,5 |
180 |
179 |
1380 |
0,87 |
Li,0 |
>1700 |
— |
II |
— |
— |
gaz |
— |
0,12 |
JJ20 |
0 |
100 |
Mk |
1,7 |
550 |
051 |
1100 |
1,52 |
MgO |
2800 |
(~3100) |
I u |
1,5 |
~(i00 |
849 |
1487 |
2,50 |
Ca O |
2572 |
2850 |
Ul |
3,3 |
>900 |
1490 |
~ 2400 |
0,88 |
Si Oj |
1710 |
2230 |
Tl |
4,5 |
610 |
1800 |
(~3000) |
1,50 |
Ti Oj |
1800 |
<3(KX) |
V |
5,9 |
— |
1715 |
(~3000) |
1,27 |
v,o, |
090 |
2215 |
|1 tutor w, |
3 3 |
200 |
~OOU |
• _ |
0,78 |
I |
563 |
— |
• (Kia lii) |
2,3 |
— |
>3000 |
— |
0,38 |
co, |
gaz |
— |
i (umili) |
2,2 |
— |
>3000 |
— |
0,75 |
co |
gaz |
— |
tv |
(1,5 |
~400 |
1800 |
>2900 |
2,85 |
ZrO, |
2700 |
(4300) |
Kii |
7,1 |
~5(M) |
419 |
900 |
4,09 |
Zn O |
1973 | |
h» |
7,9 |
>500 |
1535 |
~2740 |
2,33 |
l'V203 |
1565 | |
dli |
0,7 |
>000 |
030 |
1040 |
5,07 • |
Sb203 |
635 |
1570 |
i |
2,1 |
230 |
118 |
441 | |
1,00 |
HO, |
gaz |
— |
• I'mIiII< h zostnln zestawiona na podstawie krytycznego porównania danych z kalen-
!1• v M, Hiuwihskij: Fiziko-chlmiczesklje stuojstwa elemientow; Landolt: an/lii7uł Cliemlsche Tabellen i innych [2], [16].
1< r z o m1 trudno się utlenia, co stanowi poważną przeszkodę w użyciu go do mas pirotechnicznych, jednakże w stopach z mag-iiwrni, uluminium i innymi metalami mógłby dać dobre wyniki.
Tytan w stosunkowo niskich temperaturach łatwo może reagować nie tylko z tlenem, ale również i z azotem powietrza. Istnieje wprawdzie możliwość stosowania tytanu lub jego stopów w pirotechnice, jednakże jak dotąd produkcja jego jest zbyt mała, a ceny zbyt wysokie.
Cyrkon jest drogi i deficytowy. Masy z cyrkonem mają wysoką temperaturę płomienia i palą się intensywnie. Zaletą cyrkonu jest małe zużycie tlenu oraz znaczna odporność na korozję.
W tablicy 6 podano ciepła tworzenia się tlenków średniokalo-rycznych pierwiastków (według Q\ i Q2)-
W tablicy 7 zestawiono własności fizykochemiczne niektórych pierwiastków omówionych w § 1 niniejszego rozdziału. Większość danych o temperaturach wrzenia metali i tlenków metali przekraczających 3000nC jest niepewna i dlatego odpowiednie cyfry podano w nawiasach. Temperatura wrzenia żelaza podawana jest (w zależności od źródła) od 2450 do 2800°C; przyjęliśmy jako najbardziej wiarygodną temperaturę 2740°C. Temperatura wrzenia MgO podawana jest w literaturze w granicach od 2800 do 3600°C.
W szeregu metali drugiej grupy temperatury topnienia tlenków wzrastają poczynając od baru do magnezu, mianowicie:
Al
600
550
500
450
400
657'C |
65i°c | |||||||||
\ |
/ | |||||||||
\ |
/ | |||||||||
i |
r | |||||||||
\ |
/ | |||||||||
\ |
/ | |||||||||
V |
/ | |||||||||
_\ |
7 | |||||||||
45; |
,oc |
OJ |
1 Ł |
\ |
L | |||||
Rys. 1. Wykres dla stopu Al—Mg
Tlenek metalu BaO
Temperatura topnienia (^C) 1023
Podobnego wzrostu należy oczekiwać również dla temperatur wrzenia tych tlenków. Bio-wrzenia CaO wynosi 2850 C, dla temperatury wrzenia MgO należy przyjąć wartość około 3100 C.
Jak widać z danych zawartych w tablicy 7, najwięcej tlenu do spalenia wymaga wodór, a nristępnie węgiel (przy spalaniu na C02). Stąd wynika, że masy, w których paliwem są substancje organiczne, powinny zawierać bardzo dużo utleniacza, co powoduje zmniejszenie się substancji palnej w danej objętości.
Spośród stopów metali stoso-
SrO CaO MgO 2430 2572 2800 — (częściowo sublimuje).
35
N f Żlrow podaje w książce „Swieczenije pirotiechniczeskich pla-"•'ert", żtt masa BaO, + Si pali się płomieniem koloru seledynowego.