Strona075

dużą ilcść tlenu, a masy sporządzone na ich podstawie wydzielają przy paleniu dużą ilość ciepła.

Już poprzednio wykazano nieodpowiedniość stosowania soli ciężkich metali, jak na przykład Pb(NO.,)_i. Dodać należy również, że sole potasowe są również niepożądane jako utleniacze, gdyż masy zawierające te sole słabo emitują światło (patrz tablica 50). Natomiast wprowadzenie do mas oświetlających soli sodowych podnosi wskaźniki świetlne mas (tablica 50). Azotan sodowy mógłby uchodzić za jeden z najlepszych utleniaczy, gdyby nie jego hi-groskopijność.

Tablica 50

Wskaźnki świetlne mieszanin podwójnych zawierających różne utleniacze (średnica gwiazdek '24 mm, osłona papierowa)

Skłuł mieszaniny Mwójnej %	Gęstość g/cm*	Współrzyu 11 ik sprasowali ia	Liniowa prędkość palenia inm/sok	Kuorgia świetlna w łnśriwa nl-sek/g
Bn(Nq,)l_60, Mg—40	1,94	0,80	8,0	18000
Na NO,-co, Mg- 40	1,71	0,85	11,0	15200
KNO, — 60, Mg —40	1,69	0,87	8,7	10600
NII4N6,— 60, Mg—40	1,72	0,99	1,8	5600
Ił.dNO^-OO, Al—40	2,70	0,90	4,9	15600
Na NO,-60, Al —40	2,17	0,89	2,6	15:500
KNO,-60, Al —40	2,18	0,94	0,8	1300
NII,N0, — 60, Al —40	2,02	1,00	1,6	800

W nasach, w których utleniaczami są sole strontu lub baru, «(M)tyka się niezwykle wyrównane i odpowiednio wysokie wartości tyłaściwej energii świetlnej. Sole baru nadają płomieniowi Odcień zielonkawy, sole strontu — odcień różowawy.

Azotan strontowy bywa jednakże rzadko stosowany w masach oświetlających, gdyż jest bardziej higroskopijny niż azotan barowy, a również produkcja jego jest mniejsza niż azotanu barowego.

!t Ustalenie stosunku ilościowego między Utleniaczem a substancją palną. W mieszani-ftttch podwójnych mas oświetlających utleniacz i substancję palną dobiera się albo w stosunku stechiometrycznym, albo też daje się |M*wien nadmiar substancji palnej tak jednak, aby nadmiar ten tMloluł spalić się tlenem powietrza.

Ul

Tak na przykład zawartość magnezu lub stopu AM mieszanin podwójnych może osiągnąć w pewnych przypadkach 50—60%.¹ Jednakże nie zawsze można stosować mieszaniny podwójne o tak znacznych zawartościach proszków metalicznych z uwagi na to, że prędkość palenia mas oświetlających znacznie wzrasta z powiększeniem się zawartości metalicznej substancji palnej.

Dane charakterystyczne dotyczące własności świetlnych niektórych mieszanin podwójnych przytoczono w tablicy 51 (palenie przeprowadzono w osłonach papierowych średnicy 24 mm).

T a bl i c a 51

Nr	Skład azotan sodowy	W % magnez	Gęstość g/rni^3	Liniowa prędkość palenia ni m/sok	Knergia świcl Ina właściwa ctl -sek/g	lOfek t cieplny kcal/g	Sprawność świel Ina r lln/\V
1	7(1	30	l,‘l	4,7	9800	1,3	22, (i
2	lid	40	1,7	11,0	1Ó2D0	2,0	25,0
3	ÓD	ÓD	1,7	14,3 •	2<K)00	2,(i	23,0

Reakcje palenia mieszanin podanych w tablicy 51 mogą być w przybliżeniu wyrażone następującymi równaniami:

1)    0,82 NaN0₃ -f- 1,23 Mg = 0,41 Na.,O + 1,23 MgO + 0,41 N., -f

+ 0,41 O_a;

2)    0,70 NaNO., + 1,65 Mg = 0,35 Na.,O + 1,65 MgO + 0,35 N.. +

,    + 0,05 0₂;

3)    0,59 NaNO_a -f- 2,06 Mg + 0,292 O., (tlen powietrza) = = 0,295 Na,,O + 2,06 MgO + 0,295 N₂."

Średnia jaskrawość płomienia palącej się mieszaniny nr 3 wynosi według obliczeń autora około 600 stilbów.

Sprawność świetlna mas oświetlających, wyrażona w lm/W, jest tego samego rzędu co sprawność świetlna elektrycznych lamp żarowych (patrz tablica 51 i 46).

W tablicy 52 przedstawiono zależność wskaźników świetlnych mieszanin podwójnych od ilości zawartego w nich aluminium (masy spalano w papierowych osłonach o średnicy 24 mm).

Reakcja palenia masy nr 1 może być wyrażona równaniem: 3Ba(NO..)., I 10 Al 3 BaO I 5 Al,,O. I 3N_:ł I 1653 kcal, co daje 1,6 kcal/g.

Sprawność świetlna masy nr / wynosi 27 lm/W.

153

1

A. S c h 1 a cl t (patent amerykański 2035500, 15).'1CS) poleca masę o składzie: .')<»—10% lln(N((i—11% Kr(Nt MlMn i 2—1% pnrnliny.