str 062

11.4. Obliczanie osi

Polega ono na obliczaniu średnicy z warunku wytrzymałości

k_go (oś ruchoma) k j (oś nieruchoma)

Skąd po przekształceniu otrzymuje się

M    32 M_o

8 _ 8

gmax

7zd^:

(11.1)

3	Me
d * 2,17	—- [m] (oś ruchoma)
N	^kgo
3	M
d > 2,17	—- [m] (oś nieruchoma)
\	K>

(11-2)

Wartość M_g wynika ze schematu zewnętrznego obciążenia osi. W określonym przekroju jest on sumą iloczynów sił zewnętrznych znajdujących się po jednej stronie rozpatrywanego przekroju i odległości sił od tego przekroju. Wzory (11.2) dotyczą osi o przekroju poprzecznym okrągłym pełnym. Dla innych przekrojów należy uwzględnić inną postać W_x, występującą we wzorach (11.1), (patrz tablica 11.1).

11.5. Obliczanie długich wałów pędnianych

Długie wały są z reguły gładkie i przenoszą momenty obrotowe oraz obciążenia siłami poprzecznymi. Ze względu na to, że są one wielopodporowe, a więc statycznie niewyznaczalne, dokładne ich obliczanie byłoby trudne, tym bardziej, że często na tym etapie nie jest znane rozmieszczenie podpór. Dlatego stosuje się metodę uproszczoną, w której nie uwzględnia się zginania, ale za to przyjmuje się w przybliżeniu dwukrotnie mniejsze naprężenia dopuszczalne na skręcanie (przyjmuje się k_so, zamiast k_sj ~ 2k_so). Znaczy to, że w wałach tych są prawie zawsze co najwyżej naprężenia tętniące, ale w obliczeniach traktuje się je jakby były one obustronnie zmienne. Średnice wału pędnianego oblicza się dwukrotnie z warunków: wytrzymałości na naprężenia skręcające oraz ze sztywności skrętnej.

Dla pełnego przekroju kołowego warunek wytrzymałości na skręcanie ma postać

(11.3)

T

5

16Ą

ud³

62