strona (268)

UD powoduje rozluźnienie tkanek o nadmiernie zwiększonej gęstości, dzięki czemu mc>8*| hyc wykorzystywane w postępowaniu po urazach, po zabiegach chirurgicznych, szczególnie po operacjach plaslyc/nyc h i kosmetycznych, gdy powstały zbyt grube blizny, ściągające zrosty, przykurcze mięśni, zwapnienia pozaszkiclctowe.

Wielu autorów donosi o segmentarnym oddziaływaniu na ukrwienie i regenerację. a także inne procesy chorobowe. W tych przypadkach nadżwiękawianie kieruje się na okolicę korzeni nerwowych i ośrodków wegetatywnych jrołożonych przykręgosłupowej. a odnoszących się tło segmentu, w którym przebiega proces chorobowy.

Przez podanie UD uzyskuje się efekty przeciwbólowe oiaz działanie pobudzają ce aktywność tkankową, a d/ięki temu przcciwdcgcneracyjne oraz przeciwzapalne. To ostatnie dotyczy tylko procesów przewlekłych.

Poza tymi oddziaływaniami, dającymi się potwierdzić klinicznie, znaleziono in ne. które prawdopodobnie biorą udział w efektach klinicznych, ale można je stwiei-il/ii tylko w badaniach laboratoryjnych, wykonywanych na zwierzętach. Do nich należy wzmożenie przepws/r zalności błon komórkowych, zmiany w strukturze koloidów w tkankach, przesunięcie odczynu w kierunku zasadowym, oddziaływanie na struktury krystaliczne, zwłaszcza w kościach, w' sensie wywoływania etektu piezo elektrycznego i inne.

Szczególną uwagę należy poświęcić piacy Stcvc’a Younga opisanej w dziesiątym wydaniu podręcznika „Clayton's Fleetrolherapy" (Kitchcn 1994). Autor ten zebrał wiarygodne wyniki badań z ostatnich lat potwierdzające, że IJD przyspiesza gojenie ran Najlepsze skutki uzyskuje się, stosując UD od pierwszych dni po powstaniu uszkodzenia. Gojenie przebiega w trzech fazach: zapalnej, ziarninowania i bliznowacenia. Doświadczalnie wykazano przyspieszenie pierwszej i drugiej fazy o co najmniej 20%, a blizna była silniejsza i bardziej elastyczna. Autor opisuje metody pozwalające stosować UD na otwarte ubytki skórne, a gdy to niemożliwe, zaleca stosowanie UD na obrzeża ubytków. Najskuteczniejsze są, jego zdaniem, dawki od 0.3 do 1,0 W/cnr. Wyższe mogą być wręcz szkodliwe. Young (19901 pro ponuje dzielić pole poddawane teiapii na powierzchnie równe 1,5 powierzchni głowicy i nadżwiękawianie takiej powierzchni przez 1 min, zwiększając czas •w każdym następnym zabiegu o 30 s aż do 3 min. Zaleca i iągłe poiuszanic głowi cy. aby uniknąć lali bojącej. Opisane efekty dotyczą głównie ran pooperacyjnych lub pourazowych Autor próbuje je także stosować w leczeniu odleżyn i owrzo-dzeń goleni, podkreśla jednak, że dane kliniczne dotyczące leczenia ran przewlekłych za pomocą UD.

Young pomija milczeniem inne, lecznicze efekty UD. Można sądzić, ze jest to spowodowane brakiem obiektywnych badań. W Wielkiej Brytanii zabiegi UD są używane w około Ż0% kuracji fizjoterapeutycznych w publicznej służbie zdrowia, z tego ponad połowa w gabinetach prywatnych.

5.0.6. Dawkowanie

l JD stosuje się na skórne obs/aiy o powicizchni od kilku do około 100 cm', na| częściej w średnich dawkach mocy. tj. od 0.5 do 1,5 W/< m . Czas trwania zabiegu zależy od wielkości nadźwiękawianej powierzchni i wynosi od 2 do 15 min. Zabiegi stosuje się co dzień. Kuracje składają się z 10 do .30 zabiegów.

268