twia odpływ produktów przemiany materii z uszkodzonego obszaru.
Impulsowe pola magnetyczne nie powodują wzrostu temperatury ciała, dzięki czemu zabiegom magnetoterapii można poddawać osoby z wszczepionymi implantami, z wyjątkiem rozruszników serca. Opatrunki gipsowe nie przeszkadzają w leczeniu złamań, ponieważ pola magnetyczne przenikają przez wszystkie materiały. Wskazania do stosowania zabiegów magnetoterapii obejmują urazy kończyn, reumatyzm, rany, oparzenia, zaburzenia krążenia krwi i choroby układu nerwowego. Po jednokrotnym zabiegu korzystne działanie utrzymuje się niekiedy przez 6 do 8 godzin.
Chociaż jestem zwolennikiem TENS jako metody zwalczania bólu, zalecam stosowanie magnesów do tego celu w okresach między zabiegami elektrostymulacji, w podróży oraz w sytuacji, gdy zabiegi TENS są niepraktyczne. Z mojego doświadczenia wynika, że magnesy likwidują ból w 90% przypadków. Ponadto niewielu pacjentów leczonych w ten sposób twierdziło, że nie odczuwają żadnej ulgi. Częściową lub całkowitą poprawę obserwuję zwykle u tych pacjentów, którzy przestrzegają moich zaleceń: magnesy należy zakładać na 3 godziny rano, a następnie na kolejne trzy po południu. Niekiedy pacjenci noszą je przez cały dzień, aby odczuwać ulgę przez cały czas. Wielu sportowców ma je na sobie, gdy startują w zawodach, i są z tego zadowoleni.
Pierwszy raz zetknąłem się z magnetote-rapią obserwując działanie aparatu „Centurion” produkcji kanadyjskiej. Generator pola elektromagnetycznego był połączony z dużymi solenoidami. we wnętrzu których umieszczano rękę lub tułów pacjenta (ryc. 10-1). Powstające pole magnetyczne przenikało cewkę, oddziałując na znajdujące się wewnątrz partie ciała. Siła oddziaływania zależała od częstotliwości: stosowano pola 20-50 G w postaci impulsów o częstotliwości 2, 15 lub 30 Hz. Zabieg trwa! 30 minut. Pacjenci nie odczuwali żadnych wrażeń. W celu wykrycia pulsowania pola konieczne było umieszczenie niewielkiego magnesu, który pacjent trzymał w dłoni. Później udało mi się zakupić urządzenie w kształcie płaskiej płyty (ryc. 10-2), wygodniejsze w stosowaniu od „szpuli”. Pod-
Ryc. 10-1. „Szpulowe" urządzenie do magnetoterapii podczas zabiegu u pacjenta z urazem kolana.
213