strona (356)

go pomocą do ustroju. Wybór związku zależy od tego, jaki skutek chcemy osiągnąć, lub od natury choroby.

Do zalet jonoforezy, oprócz całkowicie nieinwazyjnego charakteru zabiegu, należy również fakt, że do wywołania skutków leczniczych wystarczają niewielkie stężenia jonów. W przypadku transferu jonów wyraźnie nie sprawdza się stare powiedzenie „im więcej, tym lepiej’". W następnym podrozdziale nie wspomina się w ogóle

0    stężeniach używanych maści czy roztworów; przewaga jonoforezy polega na tym, że można tu zazwyczaj korzystać z najbardziej dostępnych źródeł jonów, choć stężenia są niskie. Dzięki temu znakomicie zwiększona zostaje dostępność metody

1    obniżają się koszty.

Jonoforeza a ultrafonoforeza

Metoda ultrafonoforezy została dokładnie omówiona w rozdz. 4. - „Ultradźwięki". Te dwie metody często mylnie przyrównuje się do siebie. Jonoforeza polega na wprowadzaniu do ustroju jonów, natomiast podczas zabiegu ultrafonoforezy do organizmu przechodzą całe cząsteczki. Gdy porównuje się te dwa stany fizyczne, nasuwa się pytanie o możliwość ponownego połączenia się jonów w cząsteczki. Skutek leczniczy w ultrhfonoforezie często występuje szybko, natomiast skutki serii zabiegów jonoforezy stają się widoczne dopiero po upływie pewnego czasu. Moim zdaniem przyczyną szybszego działania ultrafonoforezy jest łatwość przenikania cząsteczek przez błony komórkowe pod wpływem ultradźwięków. Jednak pochłanianiu ulegają całe cząsteczki, a trwałe wyniki zabiegu zależą od zachodzących w komórkach procesów rozpadu cząsteczek na jony i rekombinacji. Cechy różniące transfer jonów pod wpływem prądu elektrycznego od procesu dokonującego się dzięki energii ultradźwięków staną się widoczne dopiero po

□ aa

Ryc. 7-6. Dynaphor - zasilany bateryjnie aparat do jonoforezy z bezpośrednim odczytem wartości natężenia. Na fotografii widoczne są również standardowe elektrody gumowo-węglowe na wtyki kolkowe oraz wchodzący w skład zestawu cyfrowy zegar. Urządzenie przeznaczone jest głównie do zabiegów, w których źródłem jonów są błony nasączone odpowiednimi substancjami (hydrokortyzon, lidokaina. salicylany, octany itp.) (Henley International. Sugar-land. TX).

przeprowadzeniu badań obu tych metod i dokonaniu oceny przydatności ich praktycznych zastosowań.

Wzór na jonoforezę

Podstawowy wzór wykorzystywany do planowania zabiegów jonoforezy ma postać: / x T x k = masa wprowadzanej substancji w gramach.

Natężenie I mierzy się w amperach. a czas T - w godzinach; k jest to równoważnik elektrochemiczny o określonej wartości, odpowiadający masie jonów wprowadzonych do ustroju pod wpływem prądu o znanym natężeniu i w danym czasie. Za przykład niech posłuży magnez wchodzący w skład siarczanu magnezu.

/ x T x k 5 mA    30 min    0,0115

0.005 A    0,5 h    0,0115 =

= 0,0002875 g = 0.2875 mg

156