str2

Blues na celowniku

W tym rozdziale poznamy zabójcze dźwięki akordowe i nauczymy się obracać w ich towarzystwie. Wykorzystamy kilka chwytów, które nie wynikają bezpośrednio z formuły skali, stają się jednak czytelne w kontekście akordu.

Żeby uprościć naukę nowych chwytów, wybrałem wszystkie przykłady w tonacji A-dur. Dzięki temu możesz się bez reszty skupić na ich skomplikowanej strukturze i dopiero potem - stopniowo i konsekwentnie - transponować je do innych tonacji. Wszystkie przykłady są w metrum 12/8. Metrum jest czytelne i pozwala wczuć się z miejsca w swingujący, bluesowy puls. Kiedy już złapiesz metrum 12/8 w tonacji A-dur, możesz przejść do następnego etapu nauki.

W muzyce bluesowej akordy I-IV-V mają prawie zawsze postać dominanty. Akord dominantowy - bez względu na to, czy chodzi o akord septymowy, nonowy, czy tercdecymowy - zawiera interwał zwany trytonem (patrz ramka). Tryton między trzecim a obniżonym siódmym stopniem skali określa brzmienie dominanty. Dzięki tercji akord jest majorowy (przeciwieństwo akordu minorowego), septymie małej zawdzięcza charakterystyczny, bluesowy nastrój. „Celowanie" w trytony to podstawa tradycyjnej techniki bluesowej oraz R&B.

Rys. 1 przedstawia dwie klasyczne zagrywki trytonowe - najpierw do A7 (17), potem do D7 (IV7). Zwróć uwagę, że tryton akordu D7 (Fis - Q) jest umiejscowiony pół tonu niżej niż tryton akordu A7 (Gti - Cis). Ten sam chwyt i struny. Bomba, nie? To jeszcze nie wszystko: przesunięcie o jeden próg powoduje odwrócenie ról między dźwiękami -1/7-3 akordu A7 staje się 3-1.7 akordu D7. Obowiązuje zasada: jeden próg w dół od trytonu akordu 17 daje tryton akordu IV7, jeden próg w górę -tryton akordu V7. Scenariusz powtarza się na tych samych strunach sześć progów wyżej - uwaga, sześć progów, czyli trzy całe tony - tym razem jednak tryton akordu A7 przybiera postać 3-|>7, z kolei jego dzieci, trytony akordów D7 i E7, zyskują formułę 1/7-3.

B.B. King spopularyzował akordowy „rake" z rys. 2. Pięć z sześciu kolejnych dźwięków to dźwięki należące do akordu Am7. Brzmienie oparte na schemacie „melodia w minorze, harmonia w majorze" jest kwintesencją bluesa. Zwróć uwagę, że arpeggio zmierza płynnie w stronę prymy E9, szykując grunt pod zmianę akordu. To słynna zagrywka Bluesbreaker, której wersje opracowali m.in. Erie Clapton, Peter Green i Mick Taylor.

RYS. 1

A7(I7)    D7(IV7)

J.- 54-92    _ r\

RYS. 2

A7(I7)    E9(V7)

J.« 54-92

_a <____		3
	5 8 5
i_	a ^v ~ 7 s
A	H ’ ^3 ń k
e

62

NAUKA GRY NA GITARZE