Turystyka w obliczu wyzwań XXI wieku
i bezpieczeństwa, które są niezbędne dla rozwoju krajowej i międzynarodowej turystyki"77.
Jednak polityczne funkcje turystyki odnoszą się nie tylko do turystyki międzynarodowej. Przedmiotem zainteresowania państwa jest także turystyka krajowa, przed którą władze stawiają również określone cele. Polityczne zaangażowanie się państwa w rozwój turystyki wynika z tego, że wywiera ona duży wpływ na wiele dziedzin życia społeczno-gospodarczego. Dzięki podróżom turyści mają możliwość zapoznania się ze zmianami i osiągnięciami danego kraju, co wpływa na ocenę polityki prowadzonej przez ekipy rządzące. Turystyka jest także znakomitym sposobem kształtowania postaw, świadomości narodowej oraz wychowania w duchu patriotyzmu.
Również w przypadku politycznych funkcji turystyki można wskazać na pewne zagrożenia i niekorzystne zjawiska. Najgroźniejszym z nich jest naruszanie zasady politycznej i ideologicznej neutralności czasu wolnego i zachowań turystycznych ludności. Z przykładami wykorzystywania turystyki dla celów ideologicznych mieliśmy do czynienia już przed drugą wojną światową. Pierwsze działania mające na celu pozyskanie robotników za pomocą wczasów podjęto już w 1925 roku we Włoszech. Wspierana przez tamtejsze władze organizacja Dopo La-voro, organizowała ośrodki popularnego i taniego wypoczynku, które w istocie były obiektami mającymi na celu indoktrynację polityczną. Z. Kulczycki pisze, że wykorzystywanie turystyki do celów ideologicznych „ do perfekcji doprowadził hitleryzm"78. W Niemczech działała wówczas silnie wspierana i dotowana przez państwo, wielka organizacja „Kraft durch Freude" (Siła przez Radość), która traktowała czas wolny, a zwłaszcza turystyczne i krajoznawcze formy jego wykorzystania, jako potężne narzędzie w rękach państwa, służące propagowaniu ideologii faszystowskiej. W 1937 roku w imprezach tej organizacji uczestniczyło ponad 9 milionów osób, a więc co 7 mieszkaniec Niemiec. W istocie organizacja ta była swoistą machiną do
77 The Hague Declaration onTourism, WTO/IPU, Hague 1989. Cyt. za.: Gaworecki W.W., Turystyka ... op. cit.,
s. 335.
78 Kulczycki Z., Historia turystyki, SGPiS, Warszawa, 1982, s. 174.