tomI (257)

FlZJO!*ATOI.OGICZNli podstawy HZJOTLRAPH 25*)

dzenie sprawności uprzednio unieruchomionego odcinka ciała. Upośledzenie to jesi najmniejsze wówczas, gdy unieruchomienie było w tzw. ułożeniu funkcjonalnym.

W przypadku bezczynności ogólnej, obserwowane zmiany sa także ogólne (ogólnoustrojow'e) i dotyczą niemal wszystkich układów. Najbardziej wyraźne są jednak zmiany w układzie krążenia. Obok pewnych zmian anatomicznych, najistotniejsze są tu zmiany funkcjonalne, polegające na przyspieszeniu tętna w spoczynku, zmniejszeniu objętości wyrzutowej serca oraz jego pojemności minutowej. Dodatkowo stwierdza się znaczne „rozregulowanie” układu sercowo-naczyniowe-go, manifestujące się wyraźnymi reakcjami ortostatycznymi. Istotne zmiany zachodzą też w obrębie układu oddechowego, gdzie występuje zwiększenie częstotliwości oddechów i zmniejszenie objętości oddechowej. Zmniejsza się również maksymalna wentylacja płuc.

Wśród następstw bezczynności ruchowej należy wyeksponować zmiany obejmujące narząd ruchu. Jedne z nich, to zaburzenia gospodarki wapniowo-fosfo-rowej, których przyczyną jest zachwianie równowagi pomiędzy lomiowaniem a katabolizmem tkanki kostnej, a skutkiem - „ucieczka” wapnia z moczem i odwapnienia kości. Inne zmiany polegają na ograniczeniu ruchomości stawowej, obniżeniu siły mięśniowej, zmniejszeniu szybkości reakcji ruchowych oraz upośledzeniu koordynacji nerwowo-mięśniowcj - a tym samym na obniżeniu ogólnej sprawności. Szczególnie niekorzystne są okresy mniejszej aktywności (lub akinezji) w trakcie leczenia (np. przerwy w usprawnianiu), które często niweczą efekty uzyskane dzięki niemu wcześniej.

Spowodowane akinezją zmiany ogólnoustrojowe obejmują również upośledzenie mechanizmów odpornościowych, gorszą tolerancję na obciążenie termiczne, zaburzenia czynności układu wewnątrzwydzielniczego. zmniejszenie ilości krwi krążącej i poziomu hemoglobiny. Przede wszystkim jednak, całość występujących tu zaburzeń wyraźnie upośledza wydolność fizyczna. Pot wierdzeniem tego jest gorsza adaptacja wysiłkowa układu krążenia i oddychania, zwiększenie przemian beztlenowych podczas wysiłków ilp. Wyrazem tego jest także obniżenie zużycia tlenu - średnio o około 13-22%.

Niekorzystny wpływ czynników fizykalnych

NA USTRÓJ

Stosowane w medycynie rozmaite środki lecznicze, poza pożądanym wpływem na dotknięty chorobą organizm człowieka, często wywierają też działanie uboczne, a czasem wręcz szkodliwe. Zależy to m.in. od właściwości zastosowanego środka, zaaplikowanej dawki i od innych czynników. Często więc zachodzi konieczność łagodzenia objawów ubocznych innymi środkami, zawsze jednak -