Czynniki kryzysu na poziomie wiedzy profesjonalnej:
Po stronie społeczeństwa:
* edukacja społeczeństwa: edukacja zdrowotna
* medialna wiedza medyczna
* dystrybucja medykamentów: dostępność środków leczniczych
* spadek zaufania do wiedzy medycznej
* wzrost tendencji irracjonalnych: wiedza szamanów
Po stronie lekarzy:
* rozwarstwienie profesji / specjalizacje
* utrata autorytetu epistemologicznego
* permanentne szkolenie i dokształcanie
* zmniejszenie asymetrii lekarz- pacjent: autonomia pacjenta
* konieczność współpracy w procesie terapeutycznym
* kryzys normatywny i brak prawnych rozstrzygnięć
Kryzys profesji związany z reformą systemu zdrowotnego:
* permanentna reforma systemu opieki zdrowotnej:
- testowanie nowych pomysłów w polityce zdrowotnej na pacjentach,
- brak ciągłości reformy zdrowotnej,
- brak celów strategicznych polityki zdrowotnej,
- brak trwałego systemu normatywnego na jakim ma się opierać wykonywanie zawodu,
* ekonomizacja medycyny:
- ekonomiczne metody zarządzania: ceny, koszty, kontrakty, zyski,
- limitowanie nakładów: ograniczony dostęp do nowoczesnych technologii medycznych,
- konsumeryzm: pacjent określa swoje potrzeby zdrowotne, możliwość wyboru usługodawcy,
- znaczenie marketingu i reklamy w usługach medycznych: sprzedaż usług, kreowanie popytu, terapie wymuszone,
* biurokratyzacja:
- ujednolicone standardy postępowania medycznego,
- organizacyjne formy kontroli: hierarchia zawodowa, akredytacja szpitali,
- wzrost znaczenia statystyki i informacji medycznej,
- standaryzacja jakości usług: badania satysfakcji pacjentów,
- korupcja na różnych etapach systemu zdrowotnego.
Pracoholizm - workaholic - Wayne Oates (1971) = praca staje się niezbędnym elementem równowagi psychofizycznej jednostki.
Pracoholizm to: uzależnienie od pracy, zaburzenie o
charakterze obsesyjno- kompulsywnym, które manifestuje się: narzucaniem sobie wysokich wymagań, niezdolnością do kontrolowania i reagowania swoich zachowań związanych z pracą, nadmiernym zaangażowaniem w pracę, co prowadzi do wyłączenia wszystkich innych aktywności życiowych.
Osoba która poświęca pracy więcej niż 50 godzin tygodniowo bez wyraźnego przymusu zewnętrznego.
* Niezmordowany pracoholik: praca jest racją bytu, poświęca jej
każdą wolną chwilę, zaniedbując dom, zdrowie, rodzinę, wolny czas. Nielubiany przez kolegów ceniony przez
zwierzchników.
* Bulimiczny pracoholik: angażuje się w prace napadowo, jest niesystematyczny, zadania wykonuje na ostatnią chwilę, cały czas myśli co ma do zrobienia. Pracuje bez wytchnienia, w dużym napięciu, czy zdąży. Trudno się z nim pracuje.
* Pracoholik z deficytem uwagi: podejmuje się wielu zdań naraz i ma słomiany zapał, ma problemy z dłuższym utrzymaniem koncentracji na jednym zadaniu jest chaotyczny, niesolidny, wywołuje liczne konflikty w otoczeniu, postrzegany jako nieprzewidywalny, nieprofesjonalny.
Smakosz pracy: uprawia dłubaninę, nieustannie poprawia i udoskonala swoje zadanie, upaja się zadaniem, jest gotowy poświęcić mu każdą ilość czasu i najczęściej poświęca. Perfekcjonista, który pracuje według planu, systematycznie i dokładnie. Niestety swoje dzieło rzadko uważa za skończone.
Klasyczna koncepcja kryzysu - G. Caplan
1. faza konfrontacji ze zdarzeniem krytycznym,
2. faza bezradności i obniżenia poczucia własnej wartości,
3. faza mobilizacji i odzyskania równowagi lub zaprzeczenia istniejącym trudnościom.
4. faza porażki, demobilizacji i wycofania się z sytuacji.
Trauma w pracy: nazywamy najczęściej skutki gwałtownie pojawiającego się stresu w pracy jako następstwa zdarzeń kryzysowych, katastrof, awarii, stresujących wydarzeń krytycznych oraz społecznych zachowań zmierzających do psychicznej degradacji, poniżenia i zaszczucia pracownika przez jego otoczenie społeczne.
Zdarzenia krytyczne związane z :
* wynagradzaniem pracowników,
* zdarzenia związane z przeciążeniem pracą,
* zdarzenia związane z niedociążeniem pracownika, sugerujące jego zbędność.