wykłady z socjologii 13 2014 (50)

*    Konstruuje nowe formy ryzyka; niepokój i obawy związane z potencjalnymi niebezpieczeństwami Janusowe oblicze genetyki i jej niechlubna przeszłość.

*    Lokowanie źródła problemu w genetycznej predyspozycji jednostek prowadzi do relokacji środków na rozwiązywanie problemów zdrowotnych (sekwencjonowanie genomu, lokalizacja markerów).

*    Polityka „kozła ofiarnego” - przerzucenie odpowiedzialności za zdrowie z państwa na geny, które staja się obiektem interwencji medycznych.

*    Reifikacja genu, który kreuje wizję „super zdrowia” = natura bierze górę nad kulturą.

Hipermarket biomedyczny = raj genetyczny = ryzyko genetyczne, ryzyko reprodukcyjne

Przy kłady:

*    genetyczne badania prenatalne,

*    diagnostyka przedimplantacyjna umożliwia poddanie ośmiokomórkowego zarodka profilaktycznym testom genetycznym,

*    komercjalizacja rynku testów genetycznych,

*    zlecenia opracowania profilu genetycznego, np. przez pracodawcę, narzeczonego,

*    klonowanie narządów i w celach reprodukcyjnych,

*    turystyka reprodukcyjna (reprodukcja człowieka na zamówienie),

*    handel męskimi plemnikami i kobiecymi jajeczkami przez Internet (materiał genetyczny 1 do 15 tys. doi.,

*    reprodukcyjna poczta kurierska; zamrożone, poczęte in vitro zarodki przesyła się pocztą kurierska aby obniżyć koszty,

*    eugeniczna kontrola nad pulą genetyczną populacji,

*    poszukiwanie genetycznych uwarunkowań chorób typowych dla pewnych grup etnicznych,

*    poszukiwanie genetycznych źródeł depresji, alkoholizmu, schizofrenii, przemocy,

Zmiany w opiece zdrowotnej

Liberalizacja - komercjalizacja - prywatyzacja w sektorze ochrony zdrowia są procesami nieodwracalnymi.

Zwiększanie sektora prywatnego w ochronie zdrowia prowadzi do poddania medycyny kontroli ekonomicznej i racjonalizacji nakładów.

Makdonaldyzacja w sektorze zdrowia prowadzi do zmiany organizacyjnej zakładów opieki zdrowotnej oraz zmiany relacji podmiotów biorących udział w usługach medycznych.

Krytyka makdonaldyzacji: systemy racjonalne nieuchronnie rodzą nieracjonalność.

Dehumanizacja opieki zdrowotnej: kontrola podstawą zaufania; nowe obszary ryzyka zdrowotnego.

Kryzys w systemie opieki zdrowotnej Permanentna reforma systemu opieki zdrowotnej:

-    testowanie nowych propozycji i pomysłów w polityce zdrowotnej na pacjentach,

-    brak ciągłości reformy zdrowotnej (kolejna władza ma nowe pomysły),

-    brak celów strategicznych polityki zdrowotnej (np. nie uwzględnienie procesu starzenia się społeczeństwa),

-    system medyczny zawarty w przepisach prawa jest niedrożny i niekompatybilny,

-    brak trwałych podstaw normatywnych i spójności aksjologicznej: spory ideologiczne, dyskursy biopolityczne i bioetyczne.

Kryzys w systemie opieki zdrowotnej (c.d.)

Ekonomizacja i biurokratyzacja medycyny i opieki zdrowotnej:

-    ekonomiczne priorytety medycyny: ceny, koszty, kontrakty, zyski,

-    marketingowe priorytety: reklama, sprzedaż usług, kreowanie popytu, terapie wymuszone,

-    limitowanie nakładów i środków medycznych: racjonowanie, alokowanie, ograniczanie dostępu,

-    konsumeryzm: pacjent określa swoje potrzeby, pacjent ma wybór usługodawcy.

Opieka zdrowotna jako dar dar przyjmujemy

dominacja publicznej opieki zdrowotnej porada/ leczenie

powszechne ubezpieczenie zdrowotne posłuszeństwo faktom biologicznym lekarz wie najlepiej (wiedza naukowa) związki między osobami (personalizacja) pacjent / chory / cierpiący

Opieka zdrowotna jako towar towar kupujemy komercjalizacja / prywatyzacja usługa zdrowotna/ produkt prywatne / mieszane ubezpieczenie posłuszeństwo zasadom rynku marketing/ekonomia określa co się opłaca związki między kupującymi (reifikacja) klient / kupujący produkt medyczny