Zaproszenie do socjologii Peter L Berger8 (2)

gdziekolwiek są inni myślący ludzie. Pozwolimy sobie stwierdzić, że świadomość socjologiczna nacechowana jest tego samego rodzaju kosmopolityzmem. Oto dlaczego prowincjonalizm zainteresowań jest dla socjologii zawsze sygnałem ostrzegawczym (który niestety dotyczy dziś wielu badań socjologicznych w Ameryce). Perspektywa socjologiczna umożliwia szerokie, otwarte, niezależne spojrzenie na życie ludzkie. Socjolog, w najlepszym sensie tego słowa, jest człowiekiem ciekawym innych krajów, otwartym wewnętrznie na niezmierzone bogactwo ludzkich możliwości, żądnym nowych horyzontów i nowych przestrzeni ludzkiego sensu. Nie wymaga chyba dalszego uzasadniania teza, iż ten typ człowieka może odgrywać szczególnie pożyteczną rolę we współczesnym świecie.

DYGRESJA: ALTERNACJA I BIOGRAFIA

(ALBO: JAK PRZYSWOIĆ SOBIE PREFABRYKOWANA PRZESZŁOŚĆ)

W poprzednim rozdziale staraliśmy się pokazać, że pojawienie się świadomości socjologicznej jest szczególnie prawdopodobne w sytuacji kulturowej cechującej się tym, co nazwaliśmy „alternacją", to znaczy stwarzającej możliwość wybierania różnych, czasem sprzecznych systemów znaczeń. Zanim przejdziemy do zasadniczej części nowego wywodu, który będzie próbą nakreślenia pewnych kluczowych rysów socjologicznej perspektywy w ujmowaniu egzystencji ludzkiej, chcielibyśmy zatrzymać się na chwilę przy owym fenomenie „alternacji", zbaczając nieco z naszego generalnego kursu i zadając pytanie, jakie znaczenie fenomen ten może mieć dla jednostki próbującej zrozumieć własną biografię. Dygresja ta może przyczynić się do wyjaśnienia faktu, iż świadomość socjologiczna jest nie tylko intrygującym zjawiskiem historycznym, które można z pożytkiem badać, lecz stanowi także rzeczywistą możliwość dla jednostki chcącej uporządkować zdarzenia swego własnego życia w jakiś sensowny sposób.

Zdrowy rozsądek nakazywałby uznać, że życie nasze układa się w pewien ciąg następujących po sobie zdarzeń, bardziej lub mniej ważkich, których suma stanowi naszą biografię. Zestawienie biografii polega więc na spisaniu tych zdarzeń w porządku chronologicznym bądź w porządku ich