Zdjęcie043 (20)

lego ,_nicj.« :i poziom sygnału spada poniżej wartości progowej, albo też odpowiedź komórek jest związana z ich zróżnicowaną przestrzennie kompetencją - w pewnym miejscu graniczą /e sobą komorki kompetentne i niekompetentne. Jak jest w rzeczywistości - nic wiemy. Między wieloma innymi, nierozstrzygniętymi jeszcze kwestiami dotyczącymi regulacji PCD, jest to wystarczająco dobry powód, aby programowana śmierć komórek była długo jeszcze jednym z najintensywniej badanych zjawisk biologicznych.

Hasła

informacja pozycyjna. Komórki roślinne, unieruchomione obecnością ściany komórkowej, różnicują się na podstawie sygnałów dostępnych w miejscu, w którym się znajdują. Los komórki zależy od pozycji, jaką zajmuje ona w roślinie. Przestrzennie zróżnicowana informacja pozycyina powstaje w wyniku skomplikowanego oddziaływania sygnałów wewnętrznych i zewnętrznych. Jej charakter może się zmieniać w czasie.

Pole morfogenetyczne. Obszar, w którym istnieje swoista informacja określającą kierunęk różnicowania lub inne właściwości komórek znajdujących się w obrębie pola. Od mapy morto-genetycznej pole różni się dynamiką, tym ze przesuwa się względem komórek. Oznacza to, że znajdują się one pod wpływem specyficznej informacji płynącej z poia tylko przez pawian czas Przykładem pola morfogenetycznego jest wzór domenowy w kambium (ub podpek wierzchniowa strefa depresji stanu embrionalnego komórek wierzchołka pędu

Homeoza. Zjawisko występowania zróżnicowanych w określony sposób struktur w niewłaściwym miejscu organizmu (heterotopia) lub w niewłaściwym czasie (helerochronia). Efekty homeotyczne, wynikające z mutacji homeotycżnych genów regulatorowych, są zaburzeniami prawidłowego rozwoju, ale niekiedy stanowią tzw. obiecujące rozwiązania, mogąc* dać początek nowemu, faworyzowanemu przez dobór fenotypowi organizmu. Geny homeotyczne. wytwarzając czynniki transkrypcyjne, są przyczyną realizacji podporządkowanych ich działaniu programów rozwojowych, j

Indukcja. Wpływ zróżnicowanych elementów istniejącego wzoru komórkowego na kierunek rozwoju elementów dopiero różnicujących się Może być negatywny lub pozytywny Może dotyczyć elementów tego samego lub zupełnie innego wzoru. Oddziaływania indukuj* zapewniają ciągłość warstw granicznych oraz systemów przewodzących. Są tez przyczyna regularnego w czasie i przestrzeni rozmieszczenia odpowiednio zróżnicowanych elementów komórkowych.

Polarność. Stan, w którym w komórce lub w tkance istnieją wyróżnione kierunki przeplywti sygnałów, wzrostu lub różnicowania. Istnieje kilka osi polamości organizujących ciało, rośliny. Najważniejsze z nich to apikalno-bazalna oś podłużna, wyznaczająca kierunek akropetajny i bazypelalny, oraz,oś promieniowa, określająca kierunki centrypetalny) cenłrytugalny

| Totipotencjalność. Właściwość komórek roślinnych polegająca na tym, ze po odrózricowa-niu się - powrocie do stanu embnonalnego mogą się one przekształcić w każdy, dowolny typ komórki występujący w rośtfntę. Totipotencjalne w sposób naturalny są,komórki twórcze, , z których powstają wszystkie pozostałe komórki ciata rośliny    11

Zegar biologiczny. Wewnętrzny mechanizm pozwalający roślinie na odmierzanie casu i powtarzanieważnycżi procesów rozwojowych w. rytmie dcśłóyy^,,roęziiyiip;iańawęf wieW*