ZF Bień7

Sprawozdania finansowe podstawą analizy 87

których cykl obrotowy przekracza jeden rok, a w dalszej kolejności wykazuje się składniki środków obrotowych, poczynając od zapasów, których zamiana na gotówkę wymaga pewnego czasu, ale z reguły znacznie krótszego aniżeli jeden rok, poprzez należności, kończąc na najbardziej płynnym składniku, jakim jest gotówka (środki pieniężne).

Z kolei pozycje pasywów uszeregowane są w bilansie według stopnia pilności ich zwrotu, poczynając od składników pozostających do trwałej dyspozycji przedsiębiorstwa, jakim są jego kapitały własne. Następnie wykazuje się zobowiązania długoterminowe, tzn. o okresie spłaty przekraczającym jeden rok. Kapitały własne wraz z długoterminowymi zobowiązaniami określane są mianem kapitałów stałych, które powinny zapewnić pokrycie przynajmniej wykazujących najniższą płynność składników aktywów, jakimi są elementy majątku trwałego. Dopiero po kapitałach stałych wymienia się w bilansie zobowiązania bieżące, tj. krótkoterminowe o okresie spłaty nie przekraczającym jednego roku.

Dzięki tej logicznej kolejności pozycji bilansu, wskazującej na sposób zaangażowania majątku w zależności od spełnianych funkcji w działalności gospodarczej firmy, można łatwo ustalić stopień jego płynności. Jednocześnie klasyfikacja źródeł finansowania majątku pozwala m.in. na określenie skali ryzyka finansowego, towarzyszącego działalności firmy oraz efektywności wykorzystywania obcych i własnych kapitałów¹.

Bilans wykazuje także osiągnięty przez przedsiębiorstwo w danym okresie zysk lub stratę, ale w jednej łącznej pozycji. Jest to niewystarczające dla pełniejszej oceny efektywności finansowej działalności firmy. Dlatego istotnym uzupełnieniem bilansu jest rachunek wyników przedsiębiorstwa, zawierający elementy składające

Uszeregowanie pasywów według pilności ich zwrotu

Kapitały

stałe

Rachunek wyników (zysków i strat)

1

Taki układ bilansu występuje nie tylko w Polsce, ale także w krajach Unii Europejskiej. Natomiast w USA układ bilansu jest odwrotny, tj. na początku aktywów zamieszcza się składniki majątkowe o najwyższej płynności (gotówkę), a dalej pozyqe o malejącej płynności, kończąc na składniku trwałym. W pasywach z kolei najpierw wykazuje się zobowiązania bieżące, następnie długoterminowe, a w końcu kapitały własne.